Dane o rozprawie doktorskiej

Rodzaj pracy

Rozprawa doktorska

Data uzyskania stopnia

29.09.2006

Uzyskany stopień naukowy

doktor nauk technicznych

Promotor

Prof. zw. dr hab. Inż. Ryszard Rohatyński, Uniwersytet Zielonogórski, Katedra Projektowania Systemów Produkcyjnych na Wydziale Zarządzania

Recenzenci

Prof. dr hab. inz. Wojciech Tarnowski, Politechnika Koszalińska,
Katedra Systemów Sterowania na Wydziale Mechanicznym
Dr hab. inż. Jerzy Mutwil, Prof . UZ, Uniwersytet Zielonogórski,
Instytut Informatyki i Zarządzania Produkcja na Wydziale Mechanicznym

Jednostka prowadzaca przewód

Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Mechaniczny

Miejsce pracy autora rozprawy

Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Mechaniczny,
Instytut Budowy i Eksploatacji Maszyn

Dziedzina naukowa

Nauki techniczne

Dyscyplina naukowa

Budowa i eksploatacja maszyn

Specjalność naukowa

Podstawy konstrukcji maszyn

Sposób zgłoszenia rozprawy, dostępność, liczba stron

Nie ogłoszono, Biblioteka Główna Uniwersytetu Zielonogórskiego, s. 172, zbc.uz.zgora.pl

Wydawca

 

Słowa kluczowe

Projektowanie wspomagane komputerowo; podejmowanie decyzji; optymalizacja wielokryterialna; analiza skupien; planowanie eksperymentu; powierzchnie odpowiedzi; analiza wrazliwosci; algorytm genetyczny

 

Streszczenie

Aby sprostać wysokim wymaganiom stawianym produktom stosuje się techniki optymalizacji wielokryterialnej, co prowadzi do zbioru rozwiazań kompromisowych, z którego należy wybrać rozwiązanie najlepsze.

Zmienne decyzyjne są z natury zmiennymi losowymi. Z tego wynika, że realizacja techniczna nie jest jednoznaczna z rozwiazaniem optymalnym. Trzeba dodatkowo dokonać analizy zachowania się funkcji celów w otoczeniu rozwiązania optymalnego. Wiedza na temat reakcji tych funkcji staje się kryterium wyboru rozwiazania najlepszego oraz może być wykorzystana w procesie przydziału tolerancji.

W wyniku przeglądu literatury ustalono, że istnieje potrzeba nie tylko odnajdywania rozwiazań kompromisowych, lecz także badanie reakcji funkcji celów na zmiany wartości zmiennych decyzyjnych, które są spowodowane błędami wytwarzania.

Celem rozprawy jest opracowanie metody wyznaczania najlepszych wartości zmiennych decyzyjnych ze zbioru rozwiazań polioptymalnych oraz ich ocena wrażliwościowa w procesie konstruowania elementów i zespołów maszyn.

Narzędzia wykorzystane w metodzie: algorytm genetyczny do optymalizacji wielokryterialnej, metody analizy skupień, metody planowania eksperymentu, metoda powierzchni odpowiedzi, wyznaczanie pochodnych cząstkowych.

Cecha charakterystyczna każdego etapu metody jest graficzną reprezentacją wyników. Dostarczenie konstruktorowi narzędzi graficznych wspomaga i usprawnia proces projektowy oraz zwęeksza efektywność podejmowanych decyzji.

Metoda została zastosowana na 2 obiektach: (i) hamulec wielotarczowy, wyniki podano w skróconej postaci, (ii) reduktor zębaty trzystopniowy, wyniki podano szczegółowo i porównano z innymi dostępnymi.

Abstact

In order to meet high demands concerning products methods of multiobjective optimization are used. It results in a set of compromise solutions.

Because decision variables are stochastic by nature, technical realization of optimal solutions is not possible. There is a desire of analysis of behavior of objective functions in the neighborhood of optimal solution. The acquired knowledge is used in selection of the final solution and in the tolerance allocation process.

In the consequence of review of literature stood clear, that there is a need of finding of compromise solutions and simultaneously investigation of reaction of objective functions on changes in values of decision variables, which are caused by manufacturing errors.

The goal of dissertation is creating of method of finding of Pareto-optimal solutions and their evaluation in design of components and machine assemblies.

Characteristic feature of each stage of the method is graphical presentation of results. Delivering of graphical tools to designer is a way of supporting and improving of a design process as well as increasing the efficiency of undertaken decisions.

The method was applied on 2 technical systems: multiple brake, effects were shown briefly; gear transmission, results were shown in detail and compared with result from literature.