Struktura obiektu

Autor:

Bruj, Małgorzata ; Krysiak, Zofia

Współtwórca:

Gontaszewska-Piekarz, Agnieszka - red.

Tytuł:

Zjawiska glacitektoniczne w kopalni Bełchatów (2003-2005) = Glaciotectonic fenomena in Bełchatow mine (open pit) (2003-2005)

Tytuł publikacji grupowej:

ZN UZ IŚ, nr 14 (2007)

Temat i słowa kluczowe:

X jubileuszowe sympozjum glacitektoniki

Streszczenie:

W latach 2003-2005 prowadzone były badania struktur glacitektonicznych widocznych w osadach plejstocenu kopalni Bełchatów. Skartowane zostały 4 kolejne ściany zachodnie wyrobiska (dwa najwyższe poziomy) oraz fragment ściany północnej (rys. l). Zinwentaryzowano liczne struktury glacitektoniczne, upłynnienia osadów oraz objawy neotektoniki. Skomplikowane deformacje widoczne były głównie w osadach piaszczystożwirowych i w mułkach znajdujących się pomiędzy dwoma poziomami glin, jakkolwiek same gliny są także lokalnie wciągane w deformacje. ; Wyróżniono następujące typy deformacji: diapiry, pogrązy, systemy ścięć komplementarnych, różne typy fałdów, łuski i odkłucia, duplexy, ścięcia cylindryczne, uskoki normalne i odwrócone. Precyzyjne ustalenie, które deformacje w obrębie osadów plejstoceńskich są efektem glacitektoniki, które repliką tektoniki podłoża, a które neotektoniki jest bardzo trudne lub nawet niemożliwe. Te same trudności napotykamy przy próbie precyzyjnego określania ich wieku. ; Podstawowym czynnikiem kontrolującym drobne deformacje glacitektoniczne jest wielkość ciśnień wód parowych. Inne ważne parametry to przede wszystkim granulometria osadu, jego skład, charakter i konfiguracja podłoża oraz prędkość lodu. Wyniki analizy mezostrukturalnej pozwoliły określić kierunek kompresji subhoryzontalnej. ; Zmieniał się on od NNE-SSW i N-S w spągu profilu przez NWSE w jego środkowej części do W-E w stropie. Zmiana pola naprężeń w czasie odzwierciedla dwa etapy deformacji: kompresja (N-S) = reakcja głównych struktur rowu Bełchatowa na nacisk lodowca (odkładającego glinę dolną), kompresja NW-SE i W-E odpowiada kierunkowi ruchu lodowca odkładającego glinę górną (tzw. lob Widawki).

Abstract:

Glaciotectonic structures in Pleistocene deposits of Bełchatow Mine have been studied since 2003 to 2005y. Four Western (highest) walls of cover were mapped and the part of the Northern wall too (fig. l). Numerous glaciotectonic structures, sediment flows or liquefaction and neotectonic features were noticed. ; Complicated deformations are visible mainly in sandygravel sediments and muds between two till horizons, however the tills are also locally deformed. The following deformational structures were distinguished: diapirs, loadings, complementary shears, different fold types, slices, detachments, duplexes, cylindrical shears, normai and reverse faults. Ifs very difficult to state which of the structures have glaciotectonic origin, which one reflect basement tectonics and which of them have neotectonic origin. ; The same difficulties relate to attempt of age definition. Essentiul controlling factor of small glaciotectonic structures is pore water pressure. The other important parameters are: sediment granulometry, its content and/or character, basement configuration and Glacier-ice speed. Results of mesostructural analysis indicate a sub-horizontal direction of compression. It changes from NNE-SSW and N-S in the bottom of the profile, through NW-SE in the middle part to W-E in the top. ; Changes of stress field during the time, reflect 2 deformational stages: compression (N-S) = reaction of the main structures of Bełchatow Graben to the Glacier pressure (which had left The Lower till). Compression NW-SE and W-E correspond with Glacier movement direction (which had left the Upper till) - so called Widawka lobe.

Opis:

nr 5-11 tytuł: Politechnika Zielonogórska - Zeszyty Naukowe ; nr 1-4 tytuł: Wyższa Szkoła Inżynierska im. Jurija Gagarina w Zielonej Górze - Zeszyty Naukowe ; seria główna: Zeszyty Naukowe ; zeszyt 14 ukazał się jako nr 134 serii głównej

Wydawca:

Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego

Data wydania:

2007

Typ zasobu:

artykuł

Format:

application/pdf

Strony:

5-12

Źródło:

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego, Tom 14

Jezyk:

pol ; eng

Prawa do dysponowania publikacją:

Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego