Autor:
Współtwórca:
Sztyber, Radosław - red. nacz.
Tytuł:
Tytuł publikacji grupowej:
Temat i słowa kluczowe:
Orzeszkowa, Eliza (1841-1910) ; epistolografia - 19 w. ; recepcja ; dawna literatura europejska ; epistolography ; reception ; old European literature
Streszczenie:
Syntetyczne studium przynosi rezultaty wnikliwej analizy listów Elizy Orzeszkowej (zebranych i opublikowanych przez Edwarda Jankowskiego w dziewięciu tomach), zawierających dane o lekturowych jej doświadczeniach. Jak się okazuje, czytała wiele i oczywiście znała sporo wyróżniających się arcydzieł literackich czy filozoficznych. Jej korespondencja stanowi trwały dowód czytelniczej pasji. Orzeszkowa miała w rękach teksty spisane w połowie pierwszego millenium. ; Wypowiedziane przez nią słowa dokumentują, że znała "Wyznania" Augustyna z Hippony, a także słynne "Listy Abelarda i Heloizy" scholastycznego filozofa. Studiowała "Kwiatki" Franciszka z Asyżu i Tomasza a Kempis "O naśladowaniu Chrystusa". Jej dydaktyczne zajęcia ujawniają, że pragnęła wzbogacić edukacyjnyprogram o "Eddę poetycką" czy "Pieśń o Nibelungach". ; Autorka Nad Niemnem wysoko ceniła "Boską komedię" Dantego Alighieri. Orzeszkowa pamiętała biografię i prace Torquata Tassa. Co więcej, przekładała na język polski "Historię literatury angielskiej" Hipolita Taine'a, dlatego też nie może dziwić obecność Williama Shakespeare'a w jej epistolografii. Powszechnie znane ?być albo nie być? czy ?źle dzieje się w państwie duńskim? zjawiają się w jej tekstach. ; Interesowała się także literaturą francuską i przyswoiła między innymi komedie Moliera, "Gargantuę i Pantagruela" Francoisa Rabelais'ego czy "Bajki" Jeana de la Fontaine'a. Artykuł wydaje się ważnym przyczynkiem do naszej wiedzy o lekturachOrzeszkowej oraz jej erudycji.
Abstract:
The synthetic study brings effects of thorough analysis of Eliza Orzeszkowa's letters (gathered and published by Edward Jankowski in nine volumes) containing information on her reading experiences. As it appears, she read a lot and of course she was familiar with many outstanding literary or philosophical masterpieces. ; Her correspondences become a durable proof of reading passion. Orzeszkowa had in her hands texts written in the middle of the first millenium. Her own words document she knew Augustine's of Hippo "Coneffesiones" and scholastic philosopher's fameous "Letters of Abelard to Heloise". She studied Francis' of Assisi "Fioretti" and Thomas a Kempis's "The imitation of Christ". ; Her didactic activities reveal she wanted to enrich the educational programme with "Poetic Edda or The Nibelungenlied" ("The song of Nibelungs"). "La Divina Commedia" by Dante Alighieri was highly valued by the authoress of "On The Niemen". Orzeszkowa remembered biography and works of Torquato Tasso. What is more, she even translated into Polish Hyppolyte Taine's "Histoire de la littérature anglaise" ("History of English literature"), therefore the presence of William Shakespeare in her epistolography cannot be surprising. ; Commonly known "to be or not to be" or "something is rotten in the state of Denmark" may be found in some of her texts. She was also interested in French literature and acquainted with i.a. Moliere's plays and Francois Rabelais' "Gargantua and Pantagruel" or "Fables" by Jean de La Fontaine. The article seems to be an important contribution to our knowledge on Orzeszkowa readings and her erudition.
Wydawca:
Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Filologii Polskiej
Data wydania:
Typ zasobu:
Format:
Strony:
Źródło:
Filologia Polska. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego, z. 4