Struktura obiektu

Autor:

Szczepańska, Anna

Współtwórca:

Dolański, Dariusz (1966 - ) - red.

Tytuł:

Stanowisko władz PRL wobec praskiej wiosny 1968 roku = The position of polish communist authorities towards Prague Spring 1968

Tytuł publikacji grupowej:

Studia Zachodnie, 11

Temat i słowa kluczowe:

Czechosłowacja ; Praska Wiosna ; Gomułka, Władysław (1905-1982) ; historia - 1945-1989

Streszczenie:

Demokratyczne zmiany zachodzące w Czechosłowacji były ściśle obserwowane przez władze PRL. Od samego początku W. Gomułka patrzył z niechęcią na wydarzenia - i takie było oficjalne stanowisko Polski. Sojusz między Warszawą a Pragą został wzmocniony rok wcześniej i nic nie wskazywało na nadchodzący kryzys. Na początku 1968 r. odbyły się przyjazne wizyty i rutynowe rozmowy, które zapowiadały dalsze utrwalanie przyjaźni. Ale wydarzenia marcowe pokazały W. Gomułce, że nienawidzi tego, co działo się w Socjalistycznej Republice Czechosłowacji. ; Spotkanie przywódców krajów socjalistycznych w Dreźnie stanowiło dla polskiego pierwszego sekretarza Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej okazję do potępienia sił kontrrewolucyjnych, które zagroziły - jego zdaniem - jedności bloku socjalistycznego. Wskazując na zagrożenie w Pradze, W. Gomułka próbował odwrócić uwagę przywódców radzieckich od sytuacji w Polsce i miał nadzieję pozostać przy władzy. ; Czechosłowackie doniesienia prasowe o sytuacji w Polsce spotkały się z dużą krytyką ze strony polskich władz i stworzyły okazję do interwencji dyplomatycznej. Warszawa podkreśliła w raportach antypolską postawę i brak reakcji Pragi na antypolskie działania. Ton polskiej noty dyplomatycznej i oświadczenie Gomułki w sprawie niemieckiego zagrożenia zapowiadały, a przynajmniej wyrażały zgodę na interwencję wojskową mającą na celu stłumienie Praskiej Wiosny. ; Sytuację w Czechosłowacji obserwowały i analizowały tam polskie ambasady i konsulaty. Ich raporty dostarczyły Warszawie bezcennych informacji, zaś dyplomaci mieli uczulić lokalnych urzędników na punkt widzenia władz PRL w sprawie wydarzeń w Czechosłowackiej Republice Socjalistycznej. ; Ten punkt widzenia stawał się coraz bardziej radykalny i ostatecznie doprowadził do udziału Wojska Polskiego w zmiażdżeniu Praskiej Wiosny. W. Gomułka postrzegał to jako sukces militarny i polityczny, a także jako sposób na utrzymanie władzy w Polsce poprzez wzmocnienie swojej pozycji. Jednak interwencja wojskowa w Czechosłowacji znacząco przyczyniła się do przedłużającego się pogorszenia relacji między Polakami, Czechami i Słowakami. Pośrednio umocniła też pozycję ZSRR w Europie Środkowej i Wschodniej.

Abstract:

The democratic changes taking place in Czechoslovakia were observed closely by the Polish People's Republic's authorities. From the beginning, W. Gomułka looked askance at the events - and such was Poland's official position. The alliance between Warsaw and Prague was strengthened a year before and nothing hinted at the crisis to come. In early 1968, friendly visits and routine talks took place, which heralded further cementing of the friendship. But the events in March made W. Gomułka show he was loath to what was going on in the Socialist Republic of Czechoslovakia. ; The meeting of the leaders of the socialist countries in Dresden presented the Polish First Secretary of the Polish United Workers' Party with an opportunity to condemn the counterrevolutionary forces that threatened - in his opinion - the unity of the socialist bloc. Pointing to the menace in Prague, W. Gomułka tried to turn the Soviet leaders' attention away from the situation in Poland and hoped to stay in power unscathed. ; The Czechoslovak press reporting of the situation in Poland came in for a great deal of criticism by the Polish authorities and created an opportunity for a diplomatic intervention. Warsaw stressed the anti-Polish attitude in the reports and the lack of Prague's reaction to the anti-Polish activities. The tone of the Polish diplomatic note and Gomułka's statement on the German threat foreshadowed, or, at least, expressed acceptance for, the military intervention to quash the Prague Spring. ; The situation in Czechoslovakia was observed and analysed by the Polish embassies and consulates there. Their reports provided Warsaw with invaluable information, while the diplomats were to get the local officials round to the Polish People's Republic's authorities' point of view on the events in the Socialist Republic of Czechoslovakia. ; That point of view got ever more radical and, ultimately, resulted in the Polish Army's participation in the crushing of the Prague Spring. W. Gomułka saw it as a military and political success- as well as a means of preserving the existing situation in Poland through the strengthening of his position. Yet, the military intervention in Czechoslovakia contributed significantly to the prolonged worsening of the relations between the Poles, Czechs and Slovaks. Indirectly, it strengthened the USSR's position in the Central and Eastern Europe.

Wydawca:

Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego

Data wydania:

2009

Typ zasobu:

artykuł

Format:

application/pdf

Strony:

137-152

Źródło:

Studia Zachodnie, tom 11

Jezyk:

pol

Prawa do dysponowania publikacją:

Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego

Identyfikator oryginału:

P-1950/II