Autor:
Jurewicz-Nowak, Magdalena ; Pałucka-Czerniak, Iwona
Współtwórca:
Hawrysz, Magdalena - red. nauk. ; Uździcka, Marzanna - red. nauk. ; Wojciechowska, Anna - red. nauk.
Tytuł:
Tytuł publikacji grupowej:
Temat i słowa kluczowe:
analiza pragmalingwistyczna ; akt mowy ; przewodnik ; perswazja ; pragma-linguistic analysis ; speech act ; advice ; guidebook ; persuasion
Streszczenie:
Artykuł zawiera analizę pragmalingwistyczną "(po)rady" oraz innych aktów mowy utrwalonych w "Poradniku domowym" Jacka Dziarkowskiego (1819 r.). Celem pracy jest ukazanie kontekstowego uwarunkowania interpretacji aktu mowy. Źródło reprezentuje gatunek użytkowy o funkcji dydaktycznej. Wyekscerpowane z niego "rady" ilustrują nakłanianie do działania w celu osiągnięcia społecznych korzyści. ; Nadrzędną pozycję w poradniku zajmują akty (gatunki proste): "rada, upominek, przestroga, obowiązek, zasada, wskazanie, warunek". Te kategorie gatunkowe stały się elementami konstytutywnymi poradnika, porządkującymi i hierarchizującymi strukturę tekstu oraz informującymi o podstawowej intencji nadawcy komunikatu. ; J. Dziarkowski wybierał raczej łagodną formę dyrektywności, unikał wypowiadania bezpośrednich nakazów. Koncentrował uwagę na wiedzy, pozostałe aspekty komunikacji traktując jako poboczne. O "poradnikowości" tej publikacji przesądza zatem dobór treści i jej normatywny charakter.
Abstract:
The article contains a pragma-linguistic analysis of "advice" and other directive act`s established in the "Home guidance" by Jacek Dziarkowski (1819). The aim of this study is to show the contextual conditions of the speech act interpretation. The source represents the utility genre with a teaching function. The pieces of "advice" selected from it illustrate urging to take some actions in order to achieve social benefits. ; The supreme position in the guidance take speech acts (simple genres): "advice, gift, warning, obligation, rule, indication, conditio". These categories of genres became constitutive elements of the guidance, arranging and prioritizing the structure of the text and informing about the basic intention of the message sender. ; J. Dziarkowski chose a rather mild form of persuasion, he avoided expressing direct orders. He focused his attention on knowledge, treating other aspects of communication as collateral. The "guiding nature" of this publication is determined by the selection of content and its normative character.
Wydawca:
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Data wydania:
Typ zasobu:
Format:
DOI:
Strony:
Źródło:
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2014