Współtwórca:
Tytuł:
Nowa Wieś (kościół filialny, obecnie Magdeburg?) - dzwon (datowanie - 1523 r.)
Temat i słowa kluczowe:
Międzyrzecz (powiat) ; inskrypcja ; dzwon ; półwałek ; siedzisko dzwonne ; jarzmo ; dzwon spiżowy ; minuskuła ; Nowa Wieś
Opis:
Dzwon spiżowy na późnobarokowej wieży kościelnej, zawieszony na stalowym jarzmie osadzonym w drewnianym siedzisku dzwonnym (elementy konstrukcyjne zachowane). Dzwon w górnej części płaszcza (na szyi) pod polem inskrypcyjnym posiadał fryz łukowy o cechach późnogotyckich, ponadto plakiety reliefowe pełniące funkcję przerywników międzywyrazowych w formie kwiatów lilli. ; Elementy te miały identyczną formę jak dzwon z Chyciny. W dolnej części znajdował się potrójny rząd półwałków. ; Korona z sześcioma kabłąkami bez zdobień, nadto klucz. Średnica 86 cm, wyskość bez korony 87 cm (1). Inskrypcja w języku łacińskim, minuskuła późnogotycka. <br><br>Tekst wg fotografii z 1942 roku (2): ' o ' rex ' glorie ' criste ' veni ' cum ' pace ' mcccccxxiii (Tłum.: O królu chwały przyjdź z pokojem 1523)<br><br> ; Obiekt miał powstać 5 lat po reformacji. Był poświęcony Chrystusowi Królowi. Jego odlanie miał zlecić ówczesny opat bledzewski Johann von Seydlitz (1517?1532), w czasie, gdy w granicach opactwa wielokrotnie dokonywano z terenów Brandenburgii napadów rabunkowych, zabierając mieszkańcom wsi klasztornych mienie. ; Proweniencja warsztatowa nieznana. Wg dokumentów parafialnych z Sokolej Dąbrowy, dzwon został zarekwirowany na potrzeby wojenne w dniu 2 marca 1942 roku (kategoria C). Do dnia dzisiejszego zachował się na parafii rachunek potwierdzający rekwizycję oraz zdjęcia obrazujące zdjęcie instrumentu z wieży. ; Przygotowano pismo (proboszcz Kletus Gruse) do władz powiatu skwierzyńskiego z prośbą o zwrot dzwonu ze względu na jego wartość historyczną, argumentując jednocześnie, żeby zamiast dzwonu z 1523 roku, zabrano na potrzeby wojenne instrument z roku 1924. ; Ten ostatni obiekt przetrwał wojnę i znajduje się do dnia dzisiejszego w Nowej Wsi obok staliwnej sygnatury. Obecnie, wg dokumentów parafialnych, dzwon znajduje się na terenie RFN w Magdeburgu, w dzielnicy Cracau. ; Traktuje o tym korespondencja z 1956 roku, w której proboszcz parafii Biederitz koło Magdeburga poinformował swoich dawnych parafian z Nowej Wsi, mieszkających w Niemczech, że dzwon z Nowej Wsi został przywieziony do Biederitz w dniu 26 lutego 1952 roku z Bremerhaven i od dnia 24 października 1952 roku znajduje się w magdeburskim kościele. ; Z informacji proboszcza Gruse wynika, że dzwon został zabrany z Nowej Wsi nie w 1942, ale w 1944 roku. Dane wskazujące na rok 1944 potwierdza również Josepf Badtke z Berlina, dawny mieszkaniec Nowej Wsi. Zanim dzwon trafił do Magdeburga przechowywany w Apoldzie koło Weimaru, Hamburgu oraz Bremerhaven (3).
Komentarz:
1) DGa, nr sygn.: 7/20/87. ; 2) Fotografia w archiwum parafialnym w Sokolej Dąbrowie. ; 3) Archiwum Parafii Rzymsko Katolickiej w Sokolej Dąbrowie, dokumenty z rekwizycji dzwonów na potrzeby wojenne. Zob. S. Stefańczyk, Dzieje parafii Sokola Dąbrowa, 2004, mps. w zbiorach parafii; Hertel, s. 195.
Data wydania:
Typ zasobu:
Format:
Jezyk:
Prawa do dysponowania publikacją:
Tureczek, Marceli ; Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
HTML5 wykryty.