Autor:
Współtwórca:
Gieba, Kamila (1984 -) - red. ; Rostkowska-Biszczanik, Kaja - red. ; Kaczor, Monika - red. nauk. ; Sztyber, Radosław - red.
Tytuł:
Tytuł publikacji grupowej:
Temat i słowa kluczowe:
Teofan Rekluz (1815-1894) ; Święty z Wyszy ; Filokalia ; Pryszmont, Jan ; Nikolski, Piotr (1858-1940) ; teologia prawosławna ; Theophan the Recluse ; Saint of Vysha ; Philokalia ; Orthodox theology
Streszczenie:
Św. Teofan Rekluz (Gieorgij Goworow, zm. 1894) zapamiętany został przez teologów i badaczy dzięki swym oryginalnym, ale mieszczącym się w tradycji rosyjskiego hezychazmu, pismom ascetyczno-moralnym. Ten biskup i święty był także autorem monumentalnego, pięciotomowego rosyjskiego wydania Filokalii (Dobrotolubija). Jego droga duchowa wiodła od pracy naukowej w Seminarium Duchowym, poprzez funkcję biskupa tambowskiego i szackiego aż do życia zamkniętego w Pustelni w Wyszy. ; Uważa się go zarówno za teoretyka, jak i praktyka życia ascetycznego opartego na wschodniej tradycji duchowej. Cała jego nauka i pouczenia związane były z modlitwą Jezusową, rolą serca w modlitwie i hezychazmem. W pracy Słowo o modlitwie twierdził, że "sprawa modlitwy w życiu chrześcijańskim jest najważniejsza". Dążenie serca do Boga powinno być celem człowieka; nie zawsze jest to łatwe, ale dzięki wytrwałości każdy może cel ten osiągnąć. Święty Teofan uczył, jak wejść w dialog modlitewny z Bogiem. ; Jednym z najważniejszych ćwiczeń duchowych było, według niego, kształtowanie serca - środkiem do celu była tu pobożność i zwrócenie umysłu ku Bogu. Dzieło tego teologa jest znane w Polsce nie tylko w środowisku prawosławnym, ale także katolickim, gdzie powstała nawet monografia na jego temat (Jan Pryszmont). Mimo to czuje się pewien niedosyt - istnieją jedynie dwa przekłady jego pism oraz kilkanaście rozproszonych artykułów. W artykule przedstawiam twórczość św. Teofana w kontekście rosyjskiego hezychazmu, wskazuję także te jej aspekty, które najbardziej interesują polskich badaczy oraz kreślę perspektywy możliwego rozwoju badań nad myślą teologa.
Abstract:
St. Theophan the Recluse (George Govorov, 1815-1894) has been remembered by theologians and researchers for his ascetic and moral writings that were original yet stayed within the tradition of Russian hesychasm. In teaching how to enter into a prayer dialogue with God, St. Theophan considered a moulding of one`s heart of the most important spiritual exercises; piety and turning one`s mind to God were seen as means to this end. In Poland, the work of this theologian is known not only in the Orthodox but also in the Catholic circles (Jan Pryszmont published a monograph about him in 1979). ; Nonetheless, there are only two translations of his powerful writings and a dozen miscellaneous articles. So, he remains somewhat underrepresented. In the article, the work of St. Theophan is described within the context of Russian hesychasm; I am pointing out those aspects of the theologian`s thought that Polish researchers are interested in the most, and outline the perspectives for further research.
Wydawca:
Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Filologii Polskiej
Data wydania:
Typ zasobu:
Format:
DOI:
Strony:
Źródło:
Filologia Polska. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego, z. 9