Autor:
Współtwórca:
Hawrysz, Magdalena - red. nauk. ; Uździcka, Marzanna - red. nauk.
Tytuł:
Miejsce językoznawstwa w?badaniach translatologicznych = Linguistics in Translatological Research
Tytuł publikacji grupowej:
Temat i słowa kluczowe:
ekwiwalencja formalna ; ekwiwalencja dynamiczna ; dominanta semantyczna ; polisystem ; kod kulturowy ; dynamic equivalence ; formal equivalence ; semantic dominant ; cultural code
Streszczenie:
Autorka formułuje tezę, iż refleksja nad przekładem ewoluuje wraz z rozwojem językoznawstwa, a jej postawy metodologiczne kształtują się pod wpływem obowiązujących w lingwistyce paradygmatów metodologicznych: strukturalistycznego i kognitywno-antropologicznego. ; Zdaniem autorki podstawy naukowej translatologii stworzyła metodologia strukturalistyczna, która do teorii i praktyki tłumaczeniowej wniosła wiedzę na temat budowy systemowej poszczególnych języków oraz uformowała koncepcję przekładu opartą na kryterium obiektywizmu, scjentyzmu i rygoryzmu formalnego. Z inspiracji strukturalistycznych narodziła się (m.in.) kategoria ekwiwalencji E. Nidy oraz powstała teoria polisystemu I. Evena-Zohara. ; Odmienną perspektywę, w przekonaniu autorki, wprowadziły do badań translatologicznych kognitywizm (gramatyka Langackera) i lingwistyka antropologiczna. Koncepcje te podkreślają rolę czynnika psychologiczno-poznawczego i kulturowego w procesie translacji (ujęcie E. Tabakowskiej). W świetle tych metodologii tłumaczenie traktuje się jako spotkanie kultur, akt (wydarzenie) międzykulturowej i międzyetnicznej komunikacji.
Abstract:
The article argues that the evolution of linguistics has provided translatology with two main methodological paradigms - structuralist and congitivist-anthropological. The former contributed to translatology the view of the systemic structure of languages and hence formulated a concept of translation based on the concepts of objectivism and strict and rigorous scientific procedures. E. Nida`s theory of equivalence as well as I. Evan-Zohar`s theory of polisystems resulted from the structuralist inspiration. ; Both cognitivism (as represented by Langacker`s study of grammar) and anthropological linguistics introduced a different perspective emphasizing (as in E. Tabakowska`s work) the role of psychological, epistemological, and cultural elements in the proces of translation. Thus, translation is viewed as an encounter of cultures, an important event in the intercultural and interethnic communication.
Wydawca:
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Data wydania:
Typ zasobu:
Format:
Strony:
Źródło:
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2017