Autor:
Współtwórca:
Steciąg, Magdalena - red. nauk. ; Kaczor, Monika - red. nauk.
Tytuł:
Tytuł publikacji grupowej:
Temat i słowa kluczowe:
Kamocka, Józefa (1830-1897) ; wartości estetyczne w języku ; wzór zachowania językowego ; podręcznik ; rola kobiet w pedagogice ; 19 w. ; aesthetic values in language ; linguistic pattern of behaviour ; textbook ; role of women in pedagogy ; 19th century
Streszczenie:
Przedmiotem artykułu są wartości estetyczne kształtujące zachowania językowe Polaków w XIX-wiecznej polszczyźnie. Praca ma charakter empiryczny. Jako materiał badawczy posłużył podręcznik do nauki języka polskiego przeznaczony dla młodzieży szkolnej Józefy Kamockiej pt. "Teoryja stylu polskiego" z 1875 r. ; O wyborze książki przesądziło kilka czynników: aktywność wydawnicza autorki, jej osobowość i działalność wychowawcza dobrze ilustrująca zmiany socjalne i kulturowe zachodzące w narodowej wspólnocie komunikatywnej w XIX w. Celem pracy jest zbadanie, jakie wartości estetyczne i kryteria ocen zastosowano w podręczniku oraz jaki jest język, w którym wypowiada się sądy o tych wartościach i jego walor w nauczaniu wzorcowych zachowań językowych w XIX w. ; Z analizy materiału wynika, że wartości estetyczne są kategorią sterującą w procesie wychowania i nauki języka. Piękno (języka) jest narzędziem w osiągnięciu prawdy i dobra. Kategoria piękna i jej synonimy służą najczęściej ocenie języka, wypowiedzi i stylu. Autorka starannie dobiera materiał egzemplifikacyjny (przeważa literatura piękna). O wartościach estetycznych J. Kamocka pisze w sposób żywy, obrazowy i emocjonalny.
Abstract:
The subject of the article is aesthetic values shaping the linguistic behaviour of Poles in nineteenth-century Polish language. The study is empirical. As a research material, a textbook for learning Polish for school children by Józefa Kamocka was used entitled "Teoryja stylu polskiego" from 1875. ; The selection of the book was influenced by several factors: the author`s publishing activity, her personality and educational activities well illustrating the social and cultural changes taking place in the national communicative community in the nineteenth century. The purpose of the study is to investigate which aesthetic values and evaluation criteria were used in the textbook and the language in which these values are judged and its value in the teaching of exemplary language behaviour in the nineteenth century. ; Material analysis shows that aesthetic values are a control category in the process of language education and learning. Beauty (of language) is a tool for achieving truth and good. The beauty category and its synonyms most often assess language, expression and style. The author care- fully selects the exemplary material (belles lettres predominates). J. Kamocka writes in a vivid, pictorial and emotional way about the aesthetic values.
Wydawca:
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Data wydania:
Typ zasobu:
Format:
Strony:
Źródło:
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2018