Struktura obiektu

Autor:

Uździcka, Marzanna

Współtwórca:

Ruszczyńska, Marta - red. nauk. ; Pałucka-Czerniak, Iwona - red. nauk.

Tytuł:

Paratekst w badaniach lingwistycznych (rekonesans badawczy) = Paratext in linguistic research (research reconnaissance)

Tytuł publikacji grupowej:

50 lat zielonogórskiej polonistyki

Temat i słowa kluczowe:

paratekst ; paratektualność ; metatekst ; tekst ; Genette, Gérard (1930-2018) ; paratext ; paratextuality ; metatext ; text

Streszczenie:

Podjęte w artykule rozważania wynikają z realizowanego w ostatnich latach projektu badawczego dotyczącego zagadnienia funkcjonowania paratekstów w tekstach kultury popularnej. W pierwszej części scharakteryzowane zostało samo pojęcie paratekstu w ujęciu jego twórcy, francuskiego literaturoznawcy Gérarda Genette`a, oraz proces recepcji jego idei w dotychczasowych polskich badaniach językoznawczych. ; W drugiej części przedstawiona została propozycja adaptacji literackiej metodologii partekstowej do badań tekstów kultury popularnej w perspektywie lingwistycznej. W proponowanej koncepcji paratekst ujmowany jest zgodnie z kanoniczną definicją Genette`a, ale jego pole odniesień jest szersze niż w dotychczasowych badaniach lingwistycznych. Za parateksty uznaje się bowiem każdą jednostkę, która eskortuje tekst zasadniczy, wyrażoną różnymi kodami. ; Przedmiotem analiz są jednak tylko te teksty, które formalnie realizują wzorce rozpoznanych już gatunków mowy, adaptowane w roli paratekstu (np. glosariusz, podręcznik do narracyjnych gier fabularnych, mapa itp.). Główne pytania badawcze dotyczą wpływu funkcji pratekstowej na realizację aspektu strukturalnego, pragmatycznego, poznawczego i stylistycznego wzorca analizowanych okazów.

Abstract:

The considerations undertaken in the article result from a research project carried out in recent years on the issue of the functioning of paratexts in popular culture texts. The first part characterizes the concept of paratext as seen by its creator, French literary scholar Gérard Genette, and the reception process of his ideas in Polish linguistic research to date. ; The second part presents a proposal for adapting the literary paratextual methodology to the study of popular culture texts from a linguistic perspective. In the proposed concept, paratext is captured according to Genette`s canonical definition, but its field of reference is more comprehensive than in previous linguistic research. This is because paratexts are considered any unit that escorts the main text expressed in different codes. ; However, the object of analysis is only those texts that formally implement the patterns of already recognized speech genres, adapted in the role of paratext (e.g., glossary, narrative role-playing game manual, map, etc.). The main research questions concern the influence of the paratextual function on the realization of the structural, pragmatic, cognitive and stylistic aspects of the pattern of the analyzed specimens.

Wydawca:

Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego

Data wydania:

2024

Typ zasobu:

rozdział w książce

Format:

application/pdf

DOI:

10.59444/2024MONredRus_Palr18

Strony:

291-303

Źródło:

50 lat zielonogórskiej polonistyki

Jezyk:

pol

Prawa do dysponowania publikacją:

Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego