Struktura obiektu
Autor:

Gorzelana, Joanna

Współtwórca:

Węgorowska, Katarzyna - red. nauk. ; Grabias-Banaszewska, Katarzyna - red. nauk.

Tytuł:

Opowieści jako nośnik wartości - na przykładzie historii przekazywanych przez polskich Bukowińczyków

Tytuł publikacji grupowej:

Proza - poezja...

Temat i słowa kluczowe:

Bukowina ; wartości ; historie ; przekaz ustny ; kultura duchowa ; Bukovina ; values ; stories ; oral transmission ; spiritual culture

Streszczenie:

Celem referatu jest przedstawienie tego, w jaki sposób przemieszczające się od XVII do XX w. rody Polaków przekazywały swój system wartości, wykorzystując ustne opowieści. Ludność wędrująca ze Śląska przez Czadecczyznę i Bukowinę do Polski opowiadała legendy i historie, które miały uczyć tego, co dobre i złe. Zebrane legendy dotyczą zarówno tematyki nadprzyrodzonej (np. obecności duchów wśród żywych, kontaktów z demonami czy uprawiania magii), jak i uzasadnień codziennych zachowań (opiekowanie się starymi ludźmi, uszanowanie świętości czy skutki zazdrości). ; Niektóre legendy dotyczą pytań o siły natury (powstanie rzeki, znak krzyża na pająku). Każda opowieść niesie jakieś przesłanie, które pomaga słuchającemu zrozumieć, co jest dobre, a co złe. Ten system wartości należy do dziedzictwa kulturowego Polaków, którzy będąc swoistą diasporą wśród innych kultur - szczególnie na Bukowinie, gdzie spotykały się języki narodowe, religie i wyznania - zachowują swą tożsamość i kultywują ją także na ziemiach polskich.

Abstract:

The aim of the presentation is to present the ways in which Polish families, wandering from 17th till 20th centuries, transferred their system of values, by means of oral stories. The population, travelling from Silesia through Čadca region and Bukovina throughout centuries, narrated legends and stories, which were to teach what is bad and is good. The legends, relate both to the supernatural topics (for example, the presence of ghosts among the living, contacts with demon or practicing magic) and to justifications of everyday behaviors (e.g. looking after the elderly, respect for the sacred or the outcome of jealousy. ; Some of the legends touch the issues of the forces of nature (the creation of a river, the sign of a cross on a spider). Each story carries a message, which is to help the listener find their way in understanding the axiological dimension. This constant system of values used to belong to the cultural heritage of Poles, who, being a sort of a diaspora amongst other cultures - in particular in the Bukovina region, where various languages, denominations and religions crisscrossed, co-existed and exerted influence on each other - have managed to retain their identity and cultivate it also on the Polish land.

Opis:

seria: Studia Kresowe, t. 3

Wydawca:

Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego

Data wydania:

2024

Typ zasobu:

rozdział w książce

Format:

application/pdf

DOI:

kliknij tutaj, żeby przejść

Strony:

127-145

Jezyk:

pol

Prawa do dysponowania publikacją:

Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego

×

Cytowanie

Styl cytowania: