Autor:
Współtwórca:
Steciąg, Magdalena - red. nauk. ; Adamczyk, Magdalena - red. nauk. ; Biszczanik, Marek - red. nauk.
Tytuł:
Tytuł publikacji grupowej:
Temat i słowa kluczowe:
dwujęzyczność ; bilingwizm ; elita ; elitarny ; język ; łacina ; polszczyzna ; makaronizowanie ; socjolekt szlachecki ; sylwa ; wspólnota szlachecka ; tożsamość ; bilingualism ; elite ; exclusive ; language ; Latin ; macaronisation ; Polish language ; sociolect of the nobility ; "silva rerum" ; noble community ; identity
Streszczenie:
Niniejszy artykuł traktuje o dwujęzyczności polsko-łacińskiej jako wyróżniku socjalnym narodu szlacheckiego. Sarmatyzm bowiem cechuje komunikacja za pomocą głęboko spolonizowanej łaciny albo tzw. mowy makaronicznej. Makaronizowanie zaś rozumiemy jako wykładnik estetycznej erudycji sarmackiej, nie zaś jako objaw degeneracji polszczyzny czasów saskich. ; W artykule wskazano na obecność tak rozumianego bilingwizmu szlachty polskiej okresu Rzeczypospolitej szlacheckiej w sylwie z początków XVIII wieku. Dwujęzyczność, jako immanentna cecha polszczyzny szlachty, odzwierciedla obecność 1. licznych tekstów łacińskich o charakterze wzorca retorycznego i łacińskich wraz z polskimi tłumaczeniami, 2. tekstów polskich absorbującymi, asymilującymi elementy łacińskie, 3. tekstów literackich, których dominantą jest gra pomiędzy elementami językowymi polskimi i łacińskimi, tzw. wiersze makaroniczne.
Abstract:
This article discusses Polish-Latin bilingualism as a distinctive feature of the nobility (also known as "the Sarmatians"). Sarmatism is characterized by the type of communication that is marked by deeply assimilated Latin or so-called "macaronic speech". The tendency towards macaronisation is seen as an exponent of the aesthetic Sarmatian erudition rather than as a symptom of the degeneration of the Polish language during the Saxon times. ; The article indicates the presence of bilingualism of the Polish nobility during the period of the Noble Republic of Poland in the early eighteenth-century "silva rerum". Bilingualism, as an inherent linguistic feature of the Polish nobility, is evident in the presence of 1. numerous Latin texts which function as a rhetorical model as well as Latin texts along with Polish translations, 2. Polish texts absorbing and assimilating Latin elements, 3. literary texts whose dominant feature is the interplay between the elements of Polish and Latin called "macaronic verses".
Wydawca:
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Data wydania:
Typ zasobu:
Format:
DOI:
Strony:
Źródło:
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2015