Autor:
Współtwórca:
Hawrysz, Magdalena - red. nauk. ; Jurewicz, Magdalena - red. nauk. ; Kotlarska, Irmina - red. nauk.
Tytuł:
Tytuł publikacji grupowej:
Temat i słowa kluczowe:
obcy ; relacja świadka historii ; językowy obraz świata ; dyskurs ; badania archiwistyczno?korpusowe ; stranger/foreign ; account of history`s witness ; linguistic image of the world ; discourse ; archive and corpus based studies
Streszczenie:
Celem artykułu jest przedstawienie sposobów postrzegania OBCEGO w relacjach świadków historii, uczestników powstania warszawskiego. Obiektem analiz stał się wyraz "obcy" uobecniany w rozmowach (transkrypcjach nagrań) pochodzących z Archiwum Historii Mówionej Muzeum Powstania Warszawskiego. ; W lingwistycznej analizie zgromadzonego materiału sięgnięto po ustalenia teorii językowego obrazu świata oraz do koncepcji dyskursu, założywszy, że analizowane teksty są jednorodnym pod względem genologiczno?stylistycznym typem wypowiedzi, tj. mówionymi relacjami świadków historii. W toku analiz ustalono, że obcość wyrażana słowem "obcy' jest wyolbrzymiana za pomocą środków leksykalnych oraz pragmatycznych. Występuje ponadto deprecyzowanie obcego w postaci współwystępujących z "adiectivum" zaimków nieokreślonych. ; Oprócz tej tendencji są obecne jednak próby skonkretyzowania nieznanego za pomocą precyzujących uściśleń, co interlokutor przez określnik "obcy" rozumie. Tę cechę wespół z dynamiką i płynnością w atrybucji słowa "obcy" uznano za wyróżniające analizowany typ dyskursu. Odejściu od ogólnikowości służy też zawężanie perspektywy mówiącego - z ogólnego do jednostkowego punktu postrzegania obcości.
Abstract:
The aim of the article is to describe the ways of STRANGER`s perception in the accounts of history`s witnesses, participants of Warsaw Uprising. The subject of the analyses was a word "obcy" ("stranger/foreign") present in talks (recordings` transcriptions) coming from the Oral History Archive of the Warsaw Rising Museum. ; Having assumed that collected texts represent the homogeneous type of text in terms of genre and style, i.e. spoken accounts of the witnesses of history, in the lingustics?oriented studies of the gathered data the theory of the linguistic image of the world and the discourse concept were applied. As a result of the analysis, it was found that the foreignness expressed by the "obcy" is hyperbolized with lexical and pragmatical devices. Moreover, so?described "obcy" is unspecified thanks to co?occurring indefinite pronouns. ; Beside this tendency there are, however, attempts to identify the unknown person/ place/thing that can be observed in the usage of specifying definitions of what is understood by the term "obcy". This quality together with the presence of dynamics and fluidity in the attribution of the studied word were treated as the distinguishing features of analyzed discourse. Furthermore, the narrowing of the interlocutor`s viewpoint, from general to individual, reduces the vagueness in a strangers` descriptions.
Wydawca:
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Data wydania:
Typ zasobu:
Format:
Strony:
Źródło:
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2022