Autor:
Współtwórca:
Tytuł:
Bledzew (kościół parafialny) - dzwon (datowanie - 1511 r.)
Temat i słowa kluczowe:
relief ; Międzyrzecz (powiat) ; inskrypcja ; dzwon ; półwałek ; siedzisko dzwonne ; jarzmo ; dzwon spiżowy ; minuskuła ; Bledzew ; gmerk ludwisarski
Opis:
Dzwon spiżowy na neogotyckiej wieży kościelnej, zawieszony na stalowym jarzmie osadzonym w prowizorycznym drewnianym siedzisku dzwonnym. Poza półwałkami - w górnej części dwa pojedyńcze wydzielające pole inskrypcyjne oraz w dolnej części trzy oddzielające płaszcz od wieńca. Ponadto w polu pomiędzy początkiem i końcem inskrypcji relief wypukły przedstawiający scenę Ukrzyżowania oraz gmerk ludwisarski. ; Inskrypcja umieszczona w górnej części płaszcza (na szyi) pomiędzy dwoma rzędami pojedynczych półwałków. Przerywniki międzywyrazowe w formie heraldycznej lilii.<br><br> ihesus ' nasarenus (a) ' rex ' iudaeorum ' m ' ccccc ' xi (1) (Tłum.: Jezus Nazareński Król Żydowski, 1511).<br><br> ; Instrument w pełni sprawny, na krawędzi znaczne wyszczerbienia, nadto ślady zmiany osi serca. Średnica 75 cm; wysokość bez korony ok. 60 cm. Pole inskrypcyjne, wys. 5 cm. Wys. liter 4,5-5 cm. Język łaciński, minuskuła późnogotycka. ; Oczko litery "e" w postaci nieznacznie załamanego ogonka, tak, że litera przypomina literę "c". Litera "s" stosowana zamiennie w formie długiej i krótkiej. ; Wg ostatnich ustaleń, gmerk ludwisarski należy do Mertena Jacoba, który może pochodzić z Chojny (2). Możliwe jest także przybliżone określenie geograficzne proweniencji warsztatowej. Dzwony z identycznym gmerkiem znajdują się m. in. w Osiecku w pow. Międzyrzecz; Popowie w pow. Międzyrzecz; Piasecznie, Czartoryji w pow. Gryfino; Jesionowie w pow. Pyrzyce; Rzecku w pow. Choszczno; Sokólsku w pow. strzelecko-drezdeneckim. ; Wśród obiektów zidentyfikowanych dominuje przerywnik międzywyrazowy w formie heraldycznej lilii. Inskrypcje na wszystkich dzwonach minuskułą gotycką lub późnogotycką. Dzwon z Bledzewa pierwotnie znajdował się w pobliskim Goruńsku (obecnie filia parafii w Bledzewie) Został przeniesiony do Bledzewa po zniszczeniu kościoła w Goruńsku w okresie II wojny światowej (3). Obiekt zakwalifikowany do kategorii D (4). ; Wreszcie dzwon o identycznym gmerku znajdował się również w Gorzycy w pow. Międzyrzecz. Instrumenty zidentyfikowane w powiecie międzyrzeckim mają identyczną inskrypcję, tj. cytat wg Ewangelii św. Jana 19, 19. Nie można jednak tego faktu uogólniać, gdyż na innych instrumentach występują także inne teksty.
Komentarz:
a) "nasarenus" zamiast "nazarenus". ; 1) Wg Ewangelii św. Jana 19, 19. ; 2) Majewski, Tureczek, s. 107-120. ; 3) Kohte, s. 106; Hertel, s. 148; Westpfahl, s. 12. ; 4) DGa,Verzeichnis Gruppe D.
Data wydania:
Typ zasobu:
Format:
Jezyk:
Prawa do dysponowania publikacją:
Tureczek, Marceli ; Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
HTML5 wykryty.