Autor:
Współtwórca:
Skobelski, Robert (1968- ) - red.
Tytuł:
Tytuł publikacji grupowej:
Temat i słowa kluczowe:
folwark ; poddaństwo ; własność królewska ; ziemniaki ; nieurodzaj ; grange ; serfdom ; royal property ; crop failure ; potatoes
Streszczenie:
Obraz jakości życia chłopów polskich i ich relacji z dworem w XVIII wieku, w stosunku do tego, co wiemy od historykow XIX i XX wieku, bardzo się ostatnio poprawił. Zresztą także i ze źródeł nie wynika nic innego. Wprawdzie wielu historyków pozostaje nadal krytycznych wobec nierzadkich tez o ojcowskich i przyjacielskich stosunkach między szlachtą i włościanami, ale czy zasadnie? ; Autor niniejszego artykułu pokazuje analogiczne relacje w państwie pruskim. W świetle dominujących w historiografii niemieckiej poglądów, potwierdzonych w źródłach, uzyskujemy potwierdzenie tradycyjnej interpretacji modelu relacji społecznych charakterystycznych dla obszaru poddaństwa na wschód od Łaby (w przybliżeniu). ; Jest to interpretacja narastania znaczenia folwarku i wzrostu eksploatacji chłopów po wojnie 30-letniej. Towarzyszył temu rozrost państwa absolutnego w Brandenburgii, a potem w państwie Pruskim i rozbudowanie kameralistycznej koncepcji polityki ?ochrony chłopa? przez państwo. Doprowadziła ona w XVIII wieku do stopniowych reform, zakończonych uwłaszczeniem w gospodarstwach państwowych. Miało to stanowić przykład dla szlachty, która bała się takich zmian w swoich majątkach.
Abstract:
When compared with the 19th and 20th c. historical reports, the image of Polish peasants` life and their relations with the 18th century court, as we know today, has significantly improved, and the primary sources do not prove otherwise. Many historians are still critical as regards familiar and paternal relations between the gentry and peasants, but it remains to be established whether their assumptions are well-grounded. ; The author of the present article discusses analogical relations in Prussia. The views dominant in German historiography and illustrated by primary sources tend to confirm the traditional model of social relations characteristic of the allegiance area (appr.) to the east of the Elbe River. ; The model included the ever-growing importance of the farm and the increasing exploitation of peasants after the Thirty Years` War. This was accompanied by the growth of the absolute state, first in Brandenburg and later in the Kingdom of Prussia, as well as the growth of a cameralistic concept of ?peasant protection? by the state. In the 18th century, such developments LED to gradual reforms, resulting in enfranchisements in state households, which was supposed to serve as an example for the gentry, who were afraid of changes in their own estates.
Wydawca:
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Data wydania:
Typ zasobu:
Format:
Strony:
Źródło:
Jezyk:
Prawa do dysponowania publikacją:
Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego