Współtwórca:

Tureczek, Marceli - fot.

Tytuł:

Brzeźno (kościół filialny) - dzwon (datowanie 1661)

Temat i słowa kluczowe:

Brzeźno ; Sulęcin (powiat) ; dzwon ; dzwon spiżowy ; inskrypcja ; majuskuła

Opis:

Dzwon spiżowy. Średnica: 66 cm. W górnej części płaszcza inskrypcja (A). Na płaszczu plakieta z przedstawieniem Grupy Ukrzyżowania. W innym miejscu na płaszczu inskrypcja (B), główki putto i plakieta z przedstawieniem anioła ujętego w ornament roślinny. Język niemiecki, łaciński, majuskuła humanistyczna. ; Tekst wg Kubacha ; Wg Kubacha, dzwon został przeniesiony do wsi w 1939 roku z wysiedlonej na cele wojskowe wsi Groß Kirschbaum (Trześniówek). Zachowane przykłady wyposażenia z nieistniejących kościołów na terenie poligonu są szczególnie cenne w kontekście badań nad stratami dziedzictwa kulturowego na terenie województwa lubuskiego. Losy tego wyposażenia odzwierciedlają w pewnym stopniu losy mieszkańców wsi, którzy przesiedlani, zabierali pamiątki ze swoich świątyń. ; Dzwon z Trześniówka wpisuje się w dobrze poznane wyroby Voillarda, szczególnie pod względem opisanych przez Kubacha dekoracji. Także forma pisma, choć sam obiekt nie zachował się jest bez wątpienia znana ze względu na typowe formy epigraficzne stosowane przez tego odlewnika. ; Zagadkowa pozostaje natomiast inskrypcja B, która może być formułą odautorską, jednak jest raczej niespotykana w licznie rozpoznanych wyrobach Voillarda. Stąd zaproponowane częściowe rozwinięcie skrótu ma tylko charakter hipotetyczny. Typowy skrót stosowany przez tego odlewnika na dzwonach to: F V C F N G - Franciszek Voillard mieszczanin frankfurcki, urodzony galijczyk (francuz). Jednocześnie sam dzwon jest późniejszym wyrobem Voillrda, najwięcej znanych pochodzi z lat 40. i 50. XVII wieku. F. Wolff określa, że dzwon miał średnicę dolną 61 cm 1).

Inskrypcja:

(A) HERR JOHANN FRIEDRICH FREIHERR VON LOBEN C(HURFÜRSTLISCHE) B(RANDENBURGISCHE) GEHEIBTER RATH COMMENDATOR VON LAGOW. H(ERR) PETER ERNST LUDEWIG HAVPTMAN. H(ERR) BATHOLOMEVS SCHMIT P(ASTOR). HANS ZEISCHNER SCHVLTZ L(EHN). MICHAEL SCHNETZCKE KIRCHENVORSTEHER IN KIRSCHENBAUM. ANNO 1661. FRANCISCVS VOILLARD ME FECIT (B) F(RANCISCUS) V(OILLARD) F(RANCOFORTUS) G(ALLUS) H P F B V (Tłum. (A): Pan Johann Friedrich baron von Löben, książęcy brandenburski tajny radca, komandor w Łagowie. Pan Peter Ernst Ludwig kapitan. Pan Bartholomeus Schmit pastor. Hans Zeichner wolny sołtys. Michael Schnetzcke starszy kościoła w Trześniówku. W roku 1661. Odlał mnie Franciszek Voillard (B): Franciszek Voillard, frankfurtczyk, galijczyk (?))

Komentarz:

1) F. Wolff 1920, s. 127. ; Kubach, s. 54.

Data wydania:

datowanie - 1661

Typ zasobu:

dzwon

Format:

djvu

Jezyk:

ger ; lat

Prawa do dysponowania publikacją:

Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego ; Tureczek, Marceli