Obiekt
Tytuł: Między niemieckim Arnswalde a polskim Choszcznem: Armia Czerwona w Choszcznie i powiecie choszczeńskim = Between German Arnswalde and Polish Choszczno : Red Army in Choszczno and in county Choszczno
Współtwórca:
Skobelski, Robert (1968- ) - red.
Tytuł publikacji grupowej:
Streszczenie:
Choszczno, miasto powiatowe położone na Pomorzu Zachodnim, które należy do Polski od lutego 1945 roku jest jednym z ciekawszych i ładniejszych miast tego regionu. Do czasu zdobycia go 23 lutego 1945 roku przez wojska 61 Armii, dowodzonej przez gen. płk. Pawła Biełowa, walczącej w ramach I Frontu Białoruskiego, miasto nosiło nazwę Arnswalde. Niniejszy tekst traktuje o dziejach Arnswalde/Choszczna w okresie historycznego przełomu, na przełomie stycznia i lutego 1945 roku. ; Artykuł składa się z dwóch części: w pierwszej autor opisał przebieg walk o zdobycie wówczas niemieckiego Arnswalde, a w drugiej sytuację miasta po jego zdobyciu 23 lutego 1945 roku przez wojska sowieckie: opustoszałe i niemal doszczętnie zniszczone miasto, powstanie i początek władzy sowieckiej komendantury wojennej pod dowództwem ppłk. Jaworowicza i jego zastępcy do spraw gospodarczych i akcji żniwnej, mjr. Drozdowa. W tym okresie wojska sowieckie zajęły się zabezpieczaniem poniemieckich obiektów gospodarczych, demontażem i wywozem ich urządzeń do ZSRS. ; Warto podkreślić, że znaczną część tego procederu Sowieci realizowali za zgodą niesuwerennego Rządu Tymczasowego, który powstał z przekształcenia Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego 31 grudnia 1944 roku. Na tym tle ukazano też podstawy prawne sowieckich działań gospodarczych w Polsce, którą w latach 1944-1945 Stalin traktował w kategoriach swojej kolonii. Centralną część tekstu stanowi opis działalności polskich Grup Operacyjnych, zadaniem których była lustracja obiektów gospodarczych. ; Dwa miesiące po zdobyciu Arnswalde, w kwietniu 1945 roku do Choszczna przyjechała Grupa Operacyjna pod przewodnictwem Bolesława Kowalczyka, która zajęła się organizacją terenowych struktur władzy Rządu Tymczasowego RP oraz przejęciem obiektów gospodarczych, maszyn i urządzeń, a także zabezpieczeniem ich przed dalszym demontażem i wywozem do ZSRR. Drugą była GO Resortu Gospodarki Narodowej i Finansow pod przewodnictwem Antoniego Berschki, która miała przejąć od sowieckich władz wojskowych zakłady przemysłowe. ; Z tą ostatnią kwestią Polacy mieli najwięcej problemów, zwłaszcza w wypadku większych zakładow przemysłowych, zlokalizowanych w Choszcznie, Drawnie i Reczu, choć występowały one też przy przejmowaniu obiektów rolnych: majątków, gospodarstw, pól, łąk pastwisk itp. Stopniowe przejmowanie obiektów gospodarczych w powiecie choszczeńskim trwało od kwietnia do sierpnia 1945 roku, a ostateczny raport, dotyczący stanu gospodarki w powiecie choszczeńskim szef GO KERM sporządził w październiku 1945 roku. ; W tym też czasie Sowieci przeprowadzili akcję żniwną, korzystną głównie dla stacjonujących wojsk sowieckich, oraz repatriację obywateli ZSRS, którzy w latach 1941-1944 zostali wywiezieni do Niemiec na przymusowe roboty. ; Sytuacja społeczno-polityczna i gospodarcza w Choszcznie i na terenie powiatu choszczeńskiego ulegała stopniowej stabilizacji dopiero po wycofaniu z końcem 1945 roku większości oddziałów sowieckich, wysiedleniu ludności niemieckiej i osiedleniu na jej miejsce Polaków z Polski centralnej i wysiedleńców polskich z Kresów Wschodnich. Na koniec wspomniano też o wciąż stojącym w centrum Choszczna sowieckim Pomniku Wdzięczności - za rzekome "wyzwolenie" miasta w 1945 roku "spod okupacji niemieckiej".
Abstract:
County town of Choszczno situated in Western Pomerania, which belongs to Poland since February 1945 is one of the most interesting and prettiest towns in the region. Until capture in 23 February 1945 by the troops of 61 Army, commanded by General. Colonel. Paul Belov, fighting under the I Byelorussian Front, the town was named Arnswalde. This text deals with the history of Arnswalde / Choszczno during historic breakthrough at the turn of January and February 1945. ; The article consists of two parts: in first author described the struggle for winning the German Arnswalde, in the second situation in the city after its capture in 23 February 1945 year by Soviet troops: deserted and almost completely destroyed the city, the creation and the beginning of Soviet rule commandant of war under the command of Lt.-Col. Jaworowicz and his deputy for economic affairs and actions harvesting, Maj. Drozdow. ; During this period, Soviet troops minded securing former German economic facilities, dismantling and exporting their equipment to the USSR. It is worth noting that a significant portion of this practice Soviets realized by consent dependend Provisional Government, which was created from the transformation of the Polish Committee of National Liberation in 31 of December 1944. In such way this is shown a legal basis of Soviet economic activities in Poland, which in 1944-1945, Stalin treated in terms of their colony. ; The central part of text is a description of Polish Business Working Party, whose task was vetting economical facilities. In April 1945, two months after conquering Arnswalde, to Choszczna came Working Party under the chairmanship of Boleslaw Kowalczyk, which focused on organizing field power structures of the Provisional Government of Poland and on acquisition of farm buildings, machinery and equipment, as well as safeguard them from further dismantling and export to USSR. The second was the Working Party of the Ministry of National Economy and Finance, chaired by Anthony Berschki, which would had taken over from the Soviet military authorities industrial plants. ; With this last issue, Poles had the most problems, especially for larger industrial plants, located in Choszczno, Drawno and Recz, although they also occurred at taking over agricultural properties: estates, farms, fields, meadows, pastures, etc. The gradual acquisition of farm buildings in the district Choszczno lasted from April to August 1945, and the final report on the statement of the economy in the district Choszczno head of the GO ECCM drew up in October 1945. ; At the same time, the Soviets carried out a campaign for harvesting, mainly beneficial for the stationing Soviet troops and also the repatriation of citizens of the USSR, who in 1941-1944 were deported to Germany for forced labour. The socio-political and economical situation in Choszczno and in the county Choszczno underwent in a gradual stabilization after the withdrawal by the end of 1945 of most of the Soviet troops, the expulsion of the German population and settle in its place Poles from Polish central and Polish displaced persons from the eastern borderlands. At the end of the text it was also mentioned about Soviet "Monument of Gratitude" still standing in the town center - for alleged "liberation" of the city in 1945 "from German occupation".
Wydawca:
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Format:
Identyfikator zasobu:
Strony:
Źródło:
Jezyk:
Prawa do dysponowania publikacją:
Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
Identyfikator oryginału:
Kolekcje, do których przypisany jest obiekt:
- Repozytorium > Jednostki organizacyjne > Wydział Nauk Społecznych
- Repozytorium > Typy utworów > Artykuły
- Repozytorium > Czasopisma naukowe i serie wydawnicze UZ > Studia Zachodnie
Data ostatniej modyfikacji:
2023-03-01
Data dodania obiektu:
2017-09-06
Liczba wyświetleń treści obiektu:
1 774
Liczba wyświetleń treści obiektu w formacie PDF
1631
Wszystkie dostępne wersje tego obiektu:
https://zbc.uz.zgora.pl/repozytorium/publication/52089
Wyświetl opis w formacie RDF:
Wyświetl opis w formacie OAI-PMH:
-
Studia Zachodnie
-
Studia Zachodnie, tom 1
-
Studia Zachodnie, tom 2
-
Studia Zachodnie, tom 3
-
Studia Zachodnie, tom 4
-
Studia Zachodnie, tom 5
-
Studia Zachodnie, tom 6
-
Studia Zachodnie, tom 7
-
Studia Zachodnie, tom 8
-
Studia Zachodnie, tom 9
-
Studia Zachodnie, tom 10
-
Studia Zachodnie, tom 11
-
Studia Zachodnie, tom 12
-
Studia Zachodnie, tom 13
-
Studia Zachodnie, tom 14
-
Studia Zachodnie, tom 15
-
Studia Zachodnie, tom 16
-
Studia Zachodnie, tom 17
-
Studia Zachodnie, tom 18
- Studia Zachodnie, tom 18 - spis treści
- Sojusznicy króla czy wielkiego mistrza? Książęta śląscy w obliczu wojny Polski z zakonem krzyżackim w 1433 roku = Allies of the King or the Grand Master? Silesian princes in the face of the Poland ?s war with the Teutonic Order in 1433
- Tytulatura rodu von Promnitz z linii żarskiej w XVI-XVIII wieku w świetle rękopisów i starodruków = The titulature of the von Promnitz family of the Żary lineage in 16-18th centuries in a light of the old prints and manuscripts
- Arystokracja jako "stan" legitymizujący absolutystyczny ustrój administracji Śląska w okresie po wojnie trzydziestoletniej (1648-1740) = Aristocracy as a "state" legitimating absolutist system of the Silesian administration during the Thirty Years War (1648-1740)
- Źródła i rodzaje zagrożeń bezpieczeństwa w społeczeństwach miejskich okresu wczesnonowożytnego (XVI-XVIII wiek) na przykładzie Zielonej Góry = Sources and types of securit y threats in urban societies in early modern period (16th-18th century) on the example of Zielona Góra
- Przeobrażenia demograficzne w parafii Nowe Kramsko w latach 1707-1806 w świetle "Ksiąg ochrzczonych i zmarłych" = Demographic transformations in the parish of Nowe Kramsko in the years 1707-1806 in the light of the "Register of the baptized and the dead"
- Produkcja włókiennicza we wschodniej części Dolnych Łużyc w okresie industrialnym. Zagadnienia społeczno-gospodarcze = Textile industry in the east part of Lower Lusatia during the Industrial Period. Social and economic issues
- Z dziejów ewangelickiej parafii w Rostarzewie w XIX i XX wieku = The Evangelical Parish in Rostarzewo (Rothenburg and der Obra) in the 19th and 20th century
- "Drang nach Westen". Rozwój przemysłowy Dolnych Łużyc a napływ ludności polskiej na przełomie XIX i XX wieku = "Drang nach westen". Thrust toward the west. The industrial development in Lower Lusatia and the surge in Polish immigration at the turn of the 20th century
- Między niemieckim Arnswalde a polskim Choszcznem: Armia Czerwona w Choszcznie i powiecie choszczeńskim = Between German Arnswalde and Polish Choszczno : Red Army in Choszczno and in county Choszczno
- "Fabryki zboża, mięsa i mleka". Państwowe Gospodarstwa Rolne w województwie zielonogórskim w latach 1950-1956. Wprowadzenie do problematyki = "Grain, meat and milk factory". State Agricultural Farms in Zielona Gora Province during 1950-1956. Introduction
- Od Konkursu Piosenkarzy Amatorów po Festiwal Piosenki Radzieckiej. Rozwój imprezy w latach 1962-1965 = From Contest of Amateur Singers to Festival of Soviet Song. Festival ?s development between 1962-1965
- Festiwal Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze. Rozrywka dla mas czy narzędzie komunistycznej propagandy? = The Soviet Song Festival In Zielona Gora. Entertainment for the masses or a tool of Communist propaganda?
- Otwarta i zamknięta opieka zdrowotna w Zielonej Górze w latach 1945-1989 = Open and closed health care in Zielona Gora in 1945-1989
- Sprawa podpisania traktatu pokojowego z Niemcami w polityce państwa polskiego w latach 1945-1990 = The case of signing a peace treaty with Germany in the policy of the Polish state in 1945-1990
- Demograficzne i migracyjne uwarunkowania rozwoju oświaty w Zielonej Górze po połączeniu miasta Zielona Góra z gminą Zielona Góra = Demographic and migrational conditions of education development in Zielona Gora after joining the town of Zielona Gora and the commune of Zielona Gora
- Początkowy okres formowania i służby 2 Oddziału Ochrony Pogranicza na zachodniej granicy Polski w latach 1945-1946 = The initial period of forming and service of the 2nd Border Guard Division on the western border of Poland
- Antysemityzm w województwie pomorskim w latach 1920-1939 na przykładzie powiatu toruńskiego i okolic = Anti-Semitism in Pomorskie voivodship in the years 1920-1939. Example : The County Toruń and surrounding area?s
- Problematyka zachodnioniemiecka i jej wpływ na stosunki polsko-jugosłowiańskie (1956-1970). Wybrane aspekty = (West ) German Factor and its Influence on Polish-Yugoslav Relations (1956-1970). Chosen Aspects
- Działalność Komunistycznej Partii Zachodniej Białorusi w województwie wileńskim w latach 1930-1935 = The activity of the Communist Party of Western Belarus in Vilnius Voivodeship in the period between 1930-1935
- Nieznany XVII-wieczny dokument do dziejów babimojskich kościołów = Unknown XVIIth Century document of the history of the churches in Babimost
- Spis lenników majątku ziemskiego Brody (Herrsch aft Pförthen ) z 10 sierpnia 1688 roku = The vassal census of 10th august 1688 in the Brody Land Ownership (Herrschaft Pforthen)
- Wolfrad Freiherr von Rechenberg, Die Familie von Rechenberg. Von uhrem Unsprung bis zur Gegenreformation. Neuere Beiträge zur Familiengeschichte- recenzja
- Prusy w dobie kształtowania się kapitalizmu (1806-1871), pod redakcją Grzegorza Kucharczyka opracowali: Grzegorz Kucharczyk, Dariusz Łukasiewicz, Rafał Łysoń, Zygmunt Szultka, Bogdan Wachowiak - recenzja
- Olgierd Kiec, Historia protestantyzmu w Poznaniu od XVI do XXI wieku - recenzja
- Obce pogranicze 1945-1946. Sytuacja w południowo-wschodniej Polscew dokumentach czechosłowackich, red. Michal Šmigeľ, Bohdan Halczak, Roman Drozd - recenzja
-
Studia Zachodnie, tom 19
-
Studia Zachodnie, tom 20
-
Studia Zachodnie, tom 21
-
Studia Zachodnie, tom 22
-
Studia Zachodnie, tom 1
