W przeszłości w Przytoku znajdowały się dwie szlacheckie siedziby mieszkalne: późnorenesansowy dwór (nieistniejący) i neorenesansowy pałac. Z opisów F.A. Zimmermanna (1791) oraz O. Frühbusa (1841) wynika, że dwór, wzniesiony w latach 1596-1597 przez Joachima von Stentscha, składał się z korpusu i jednego skrzydła, miał zatem rzut litery "L". W elewacji korpusu umieszczony był portal, a elewacje wieńczyły szczyty. ; Na początku XVIII w. dodano drugie skrzydło, które przed 1791 r. rozbudowano. W I ćwierćwieczu XIX w. stary dwór nie nadawał się już do zamieszkania, dlatego też ok. 1895 r. rozebrano jego człon środkowy i jedno skrzydło, w 1933 r . zaś - drugie skrzydło. Portal przewieziono wówczas do Zielonej Góry, gdzie znajduje się obecnie. W latach 1867-1868 Emil von Kraker-Schwarzenfeld zbudował w Przytoku neorenesansowy pałac, a w 1869 r. urządził jego wnętrza. ; Projekt i wykonawstwo robót budowlanych powierzono - co dotychczas było faktem nieznanym - Adolphowi Theodorowi Jaeklowi (1820-1901) z Nowej Soli. Inspirował się on dziełami Carla Lüdeckego (1826-1894) z Wrocławia, tj. skrzydłem południowym zamku w Siedlisku koło Nowej Soli (proj. 1861) i pałacem w Biechowie koło Nysy (proj. 1862, realizacja 1863-1865).
In the past there were two noble residences in Przytok: late-Renaissance manor house (non-existed) and Neo-Renaissance palace. From descriptions by F.A. Zimmermann (1791) and O. Frühbus (1841) it appears that the manor house, erected between 1596 and 1597 by Joachim von Stentsch, was made up with main body and a wing, so the building had a plan of "L" letter. There were a portal on the front elevation and gables above the elevations. ; At the beginning of the eighteenth century the second wing was added, which were extended before 1791. In the first quarter of the nineteenth century an old manor house were not suitable for living anymore, so its central element and one wing were ca. 1895 pulled down and in 1933 - the second wing. The portal was transported to Zielona Góra, where it is at present. Between 1867 and 1868 Emil von Kraker-Schwarzenfeld built in Przytok a neo-Renaissance palace and in 1869 he furnished its interiors. ; A project and an execution of the building work were entrusted - what was an unknown fact so far - Adolph Theodor Jaekel (1820-1901) from Nowa Sól. An architecture of the palace shows its designer was inspired by works of Carl Lüdecke (1826-1894) from Wrocław, that's to say a southern wing of the castle in Siedlisko near Nowa Sól (project 1861) and the palace in Biechów near Nysa (project 1862, construction 1863-1865).
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
In Gremium : studia nad historią, kulturą i polityką, tom 12
Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
2019-12-10
2019-12-10
213
https://zbc.uz.zgora.pl/repozytorium/publication/61917
Nazwa wydania | Data |
---|---|
Architektura dworu i pałacu w Przytoku = Architecture of the manor house and palace in Przytok | 2019-12-10 |
Skobelski, Robert (1968- ) Gillmeister, Andrzej - red.
Adamek, Katarzyna Strzyżewski, Wojciech (1960- ) - red.
Błaszczyński, Tomasz Sokołowski, Wojciech Kuczyński, Tadeusz - red.
Wrana, Jan Jarocka-Mikrut, Aleksandra Kuczyński, Tadeusz - red.
Eckert, Wojciech Greinert, Andrzej - red.
Eckert, Wojciech Greinert, Andrzej - red.
Konopnicka, Małgorzata Gillmeister, Andrzej - red.
Kowalski, Stanisław Eckert, Marian - red.