Projekt badawczy pt. Najstarsze dzwony województwa lubuskiego, realizowany równocześnie jako systematyczna edycja w formie tradycyjnej oraz w formie elektronicznej w ramach bazy danych Zielonogórskiej Biblioteki Cyfrowej, ma na celu, po raz pierwszy po II wojnie światowej, w pełni zinwentaryzować zabytki rzemiosła ludwisarskiego w postaci dzwonów, które powstały na przyjętym terenie do 1815 roku. Zasadniczym założeniem projektu, obok pełnej inwentaryzacji, jest próba stworzenia metodycznej bazy danych umożliwiającej wykorzystanie zgromadzonego materiału w szeroko rozumianych badaniach historycznych.
W ramach edycji tradycyjnej przewidziano publikację 12 zeszytów odpowiadających podziałowi administracyjnemu obecnego województwa lubuskiego.
Dla potrzeb zaplanowanej wspólnie z Biblioteką Uniwersytetu Zielonogórskiego bazy danych, założenia metodyczne mają docelowo odpowiadać zarówno postulowanym w środowisku naukowym interdyscyplinarnym potrzebom badawczym, jak też możliwościom dostarczanym przez współczesną technologię informacyjną. Stąd, obok katalogu opisowego dzwonów (zamieszczonego pod nazwą kampanologia w kolekcji „Dziedzictwo kulturowe”), pojawiają się indeksy umożliwiające realizację przeszukiwania wg zróżnicowanych haseł przedmiotowych (związanych z podziałem geograficznym, epigrafiką, ikonografią, nazwiskami ludwisarzy, budową techniczną czy cechami poszczególnych instrumentów) tak aby możliwie wyczerpująco oddać walory badawcze związane z szeroko rozumianą kampanologią historyczną.
Obok dokumentacji samych dzwonów przewidziano także wykonanie inwentaryzacji w zakresie urządzeń towarzyszących funkcjonowaniu tych artefaktów. W celu możliwie pełnego udostępnienia planowanych zbiorów elementem towarzyszącym będzie systematycznie opracowywana bibliografia oraz dział poświęcony zachowanym archiwaliom.
Mimo, że technologia informacyjna już na dobre zagościła w badaniach historycznych, problematyka którą prezentujemy, tak w formie tradycyjnej jak też tu proponowanej nie cieszy się w Polsce szczególną popularnością. Zapraszamy Państwa do odwiedzania budowanej bazy danych i przesyłania swoich własnych spostrzeżeń, które pozwolą na systematyczne uzupełnianie przedsięwzięcia zarówno na płaszczyźnie merytorycznej, jak też metodycznej. Naszym celem jest stworzenie, wzorem już istniejących rozwiązań w Europie zachodniej, w pełni wszechstronnej cyfrowej biblioteki kampanologicznej dla najstarszych dzwonów województwa lubuskiego, która umożliwi Państwu lepsze poznanie podjętego tu przedmiotu badań, jak też popularyzację samej problematyki w środowisku naukowym.

Dr Marceli Tureczek, Instytut Historii Uniwersytetu Zielonogórskiego