Skobelski, Robert (1968- ) - red.
Artykuł dotyczy złotników działających w XVII i pierwszej połowie XVIII wieku we Wschowie. Do tej pory w obiegu naukowym funkcjonowały niemal wyłącznie ustalenia poczynione jeszcze przed II wojną światową. Kwerenda w źródłach, głównie tych zachowanych w Archiwum Państwowym w Zielonej Górze, doprowadziła do odnalezienia wielu nowych, nieznanych dotąd informacji. ; Złotnicy działali we Wschowie przez cały XVII wiek, jednak przez długi czas nie byli zrzeszeni w osobnej organizacji rzemieślniczej. Cech złotników powołano w 1676 roku, a jego członkami założycielami zostało czterech mistrzów. Statut gildii, transliterowany w pełnym brzmieniu w aneksie, był standardowym dokumentem tego typu. ; Poszczególne jego punkty odnosiły się głównie do wymogów stawianych przed kandydatami na mistrzów i warunkami przyjęcia uczniów oraz regulowały stosunki wewnątrz cechu. Osobny ustęp dotyczył także walki z nielegalną konkurencją, wśród której wyszczególniono paśników. ; Wschowę należy zaliczyć do ośrodków złotniczych średniej wielkości, jednorazowo działało tu od trzech do pięciu miejscowych mistrzów. Ponadto w ostatnim ćwierćwieczu XVII wieku do cechu należeli niektórzy majstrowie z Głogowa, gdzie nie istniała wówczas odpowiednia korporacja. Bliższe kontakty łączyły ośrodek wschowski także z innymi okolicznymi miastami śląskimi, a przede wszystkim z wielkopolskim Lesznem.
Wschowa (ger. Fraustadt) is located in southern part of Greater Poland. During the 17th and the first half of the 18th century it was situated right by the border between the Polish-Lithuanian Commonwealth and Silesia, which stayed under control of the Habsburgs until 1740, when it became a part of Prussia. Until now the knowledge on the topic of goldsmiths active in that centre was mainly based on studies made before the Second World War. An archival research, mostly conducted in the National Archive in Zielona Góra, led to discovering of many new, hitherto unknown information. ; Goldsmiths were active in Wschowa through the entire 17th century but not until 1676 have they managed to establish their own guild. The statute of the organization, transliterated in full in the appendix, was typical for that kind of document. ; Its paragraphs were mainly concerning requirements demanded from applicants to become master craftsmen, conditions of apprentice period and regulated relations within the guild. Individual paragraph was also devoted to preventing and fighting illegal competition. ; Wschowa should be classified as a medium-sized goldsmith centre, with between three and five local masters active at a time. Additionally, in the last quarter of the 17th century, some masters form neighbouring Głogów (ger. Gross Glogau), located on the other side of the border, were also ?non-resident? members of the organization. Close interpersonal ties also bound goldsmiths from Wschowa with other nearby Silesian towns, as well as Leszno in Greater Poland.
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
2023-03-01
2022-03-31
187
https://zbc.uz.zgora.pl/repozytorium/publication/67548
Musztyfaga, Elżbieta Cuske, Mateusz Pora, Ewa Szopka, Katarzyna Greinert, Andrzej - red.
Kres, Bogdan Szczegóła, Hieronim (1931- ) - red.
Techman, Ryszard Osękowski, Czesław (1952- ) - red.
Polak-Woźniak, Alina Domke, Radosław - red. Tureczek, Marceli - red.
Górski, Adam Dolański, Dariusz (1966 - ) - red.
Korcz, Władysław (1913-1997) Sauter, Wiesław (1905-1996) - red.
Polak, Alina Strzyżewski, Wojciech (1960- ) - red.
Adamczak, Marcin Dolański, Dariusz (1966 - ) - red.