Celem tego artykułu jest podkreślenie funkcjonowania dzieci wysoce uzdolnionych w ich środowisku społecznym. Nadzwyczajny potencjał rozwojowy takich dzieci nie jest tylko wynikiem ich szczególnych talentów i zdolności. Amerykańscy i kanadyjscy badacze podkreślają inny aspekt potencjału rozwojowego. Model ten obejmuje pięć form nadpobudliwości (psychomotorycznej, zmysłowej, intelektualnej, wyobrażeniowej i emocjonalnej) i definiuje je jako wymiary zwiększonej aktywności umysłowej. ; Nadpobudliwość znajduje wyraz w nasilonym sposobie myślenia, odczuwania, wyczuwania i reagowania na codzienne sytuacje. Z powodu tej tendencji uzdolnione dzieci doświadczają niedostosowania społecznego i poczucia nieadekwatności. Postrzegane jako inne stają w obliczu wielu codziennych stresorów specyficznych dla bycia uzdolnionym, takich jak presja ze strony rodziców, aby być idealnymi, lub poczucie niezrozumienia przez rówieśników. W konsekwencji mogą rozwinąć się u nich lęk, depresja. Te zaburzenia rozwojowe mogłyby zostać zniwelowane, gdyby rodzice i nauczyciele stali się świadomi szczególnych potrzeb uzdolnionych dzieci.
The purpose of this article is to highlight vulnerabilities of highly gifted children in their social environment. Such children`s extraordinary developmental potential is not only a function of their special talents and abilities. American and Canadian researchers emphasize another aspect of developmental potential. This model embraces five forms of overexcitability (psychomotor, sensual, intellectual, imaginational, and emotional) and defines them as dimensions of enhanced mental functioning. ; Overexcitabilities find expression in an intensified manner of thinking, feeling, sensing and reacting to everyday situations. Due to this tendency, gifted children experience social maladjustment and feelings of inadequacy. Perceived as different from other children, they face multiple daily stressors specific to being gifted, such as pressure from parents to be perfect, or feeling misunderstood by their peers. In consequence, they may develop anxiety, depression, and become underachieved. These developmental disturbances could be diminished if parents and teachers became aware of the specific needs of gifted children.
Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
Rocznik Lubuski, tom 36, część 1
Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
Apr 8, 2025
Apr 8, 2025
48
https://zbc.uz.zgora.pl/repozytorium/publication/94012
Laska, Eugenia Iwona Wołk, Zdzisław - red.
Magda, Ernest Treml, Johanna Pokrzyńska, Magdalena - red. Nowicka, Ewa - red.
Trepka-Starosta, Justyna Rongińska, Tatiana - red.
Trepka-Starosta, Justyna Starosta, Jolanta Rongińska, Tatiana - red.
Gorączkowska, Jadwiga Moczulska, Marta - red. Preston, Peter- red. jęz. Stankiewicz, Janina - red. nacz. Zmyślony, Roman - red. statyst. Adamczyk, Janusz- red. Skalik, Jan - red.
Ratajczak, Ewa Janiszewska-Nieścioruk, Zdzisława Janiszewska-Nieścioruk, Zdzisława - red. nauk.
Dwojakowska, Weronika Janiszewska-Nieścioruk, Zdzisława - red. nauk.
Pufal-Struzik, Irena Rongińska, Tatiana - red.