Przedstawiono wybrane komponenty odtwarzanego ekosystemu leśnego w toku zapoczątkowanej przed 25 laty rekultywacji utworów fitotoksycznych zwałowiska wewnętrznego odkrywki "D" byłej kopalni "Przyjaźń Narodów" w Łęknicy. Zwałowisko to było przykładem wielkoobszarowego wystąpienia utworów fititoksycznych, charkteryzujących się najwyższym stopniem trudności rekultywacji biologicznej. ; Sukcesja roślinności leśnej oraz wymiary drzewostanu sosnowego, jak też procesy zachodzące w inicjalnych glebach np.: zmiany zawartości siarki, postępująca kumulacja azotu ogólnego, wzrost w porównaniu ze stanem wyjściowym zawartości składników pokarmowych oraz korzystniejsze wartości pH wierzchnich warstw glebowych, pozwalają pozytywnie ocenić efekty rekultywacji. ; W przyszłości na rekultywowanych terenach potencjalnie powstaną siedliska upodabniające się do siedliskowych typów lasu głównie boru świeżego i boru mieszanego świeżego, a na utworach zwięzłych zaś lasu mieszanego bądź fragmentarycznie lasu liściastego.
Presented are selected components of the forest ecosystem reconstructed in the course of reclamation begun 25 years ago in the internal dumping ground of the open pit D in the former mine "Przyjaźń Narodów" of Łęknica. The dumping ground was an example of phytotoxic formations appearing on a large area and characterized by the highest degree ofdifficulty in its biological reclamation. ; The very low value of pH, great quantities of products of sulphide decomposition, in this number of free sulphuric acid exceeding 60mg/100g of soil, and a great content of soluble forms of aluminium Al3 within 6.0-10.0 cmol/kg on average, constituted a complex of factors limiting the growth and development of the vegetation. Additionally the records show an extremely low content of phosphorus and potassium in forms assimilable by plants and of total nitrogen. ; Pedological and phylosociological investigation permitted the selection out of four experimental methods of neutralization used in 1974 that which had given the best results, i.e. the combination of two-layer mixing of magnesiumoxide lime and ground phosphate rock. After 20 and 25 years pH value in KCl varied from 3.9 - 7.8 in horizon 0 - 20 cm and from 3.0 -3.6 in horizon 25-50 cm, never falling below 3.0. The content of total sulphur was reduced ten times on average after 25 years. ; As compared with the initial values the accumulation of total nitrogen and the content of nutrients increased. A slight decrease in P and K content in soil noted in 2000 could have been associated with an increase in the assimilation of nutritive macroelements by the stand in the successive stages of its development. The results of chemical analyses of pine needles suggest the possible deficiency of nitrogen in the nearest future, its current content varying from 1.01-1.12% dry weight. ; The current resources of potassium, phosphorus, and magnesium are still good. In the period 1974-1995 a total of 83 vascular plant species was recorded on the investigated plots. In 1995 the most numerous group was that of anthropogenic communities and grass- and meadow assemblages, while the participation of synanthropic species decreased. ; Of the recorded 11 forest and brushwood species the prevailing ones are diagnostic species of mixed forest sites which will potentially develop and dominate in the dumping grounds in future. Though the share of species characteristic of forest communities is low still and differs from a typical composition, the communities being not uniform in the sociologicai aspect.
nr 5-11 tytuł: Politechnika Zielonogórska - Zeszyty Naukowe ; nr 1-4 tytuł: Wyższa Szkoła Inżynierska im. Jurija Gagarina w Zielonej Górze - Zeszyty Naukowe ; seria główna: Zeszyty Naukowe ; zeszyt 11 ukazał się jako nr 125 serii głównej
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
2018-04-19
2017-07-11
233
209
https://zbc.uz.zgora.pl/publication/51457
Gilewska, Mirosława
Tonder, Jerzy
Walczak, Barbara
Wira, Jerzy Kwieciński, Henryk
Jagoszewski, Tomasz Świderska-Bróż, Maria
Rychła, Anna Gołdyn, Ryszard Spieker, Jurgen Eydeler, Inga Becker, Michael Hammerling, Ronny Nixdorf, Brigitte
Greinert, Henryk