Steciąg, Magdalena - red. nauk. ; Kaczor, Monika - red. nauk.
Przedmiotem rozważań w niniejszym artykule jest ustalenie, czy i w jakim zakresie problem estetyki języka był obecny na łamach XIX-wiecznych czasopism dla dzieci i młodzieży oraz jakie wykładniki zachowań językowych w ocenie redaktorów tekstów prasowych uznawane były za estetyczne. ; Teoretycznym punktem wyjścia dla przeprowadzonych analiz było założenie, że kategoria "estetyki języka" istnieje w powszechnej świadomości użytkowników języka, a jej zakres pojęciowy jest przede wszystkim wyrazem stosunku do języka ojczystego i emocjonalnej postawy wobec niego każdego, kto komunikuje się za pomocą słów. Postawy te zaś kształtowane są społecznie oraz warunkowane kulturowo i historycznie. ; Analiza materiału (szczególnie periodyków: "Rozrywki dla Dzieci" (1824-1828), "Dziennik dla Dzieci" (1829), "Tygodnik dla Dzieci" (1830), lwowski "Przyjaciel Dzieci" (1851-1856), warszawski "Przyjaciel Dzieci" (1861-1868)) pokazała, że propagowanie wrażliwości na piękno języka i estetykę słowa było priorytetem działań redaktorów i ich współpracowników w XIX-wiecznych czasopismach dla dzieci i młodzieży. ; Uwarunkowane to było kształtowaną w ówczesnym społeczeństwie postawą troski o język ojczysty i ideą doskonalenia i czystości polszczyzny, która miała być nie tylko dowodem niezaprzeczalnej wartości narodu, ale też gwarantem jego istnienia i przetrwania.
The subject of this article is to determine whether and to what extent the problem of language aesthetics was present in the nineteenth-century children`s and youth magazines, and what exponents of linguistic behavior in the evaluation of editors of press texts were considered aesthetic. ; The theoretical starting point for the analyzes was the assumption that the category of language aesthetics exists in the general consciousness of language users, and its conceptual scope is above all an expression of the relation to mother tongue and people`s communicating with words emotional attitude towards it. These attitudes are socially and culturally shaped as well as historically conditioned. ; Analysis of the material (especially the periodicals "Children`s Entertainment" (1824-1828), "Journal for Children" (1829), "Weekly Magazine for Children" (1830), "Friend of Children" (1851-1856) printed in Lviv, "Friend of Children" (1861-1868) printed in Warsaw) showed that the promotion of sensitivity to the beauty of language and the aesthetics of words was a priority the promotion of sensitivity to the beauty of language and the aesthetics of words was a priority for the work of editors and their collaborators in nineteenth-century children`s and youth magazines. ; It was conditioned by the attitude towards a mother tongue and the idea of improvement and purity of Polish, which was not only a proof of undeniable value of the nation, but also the guarantee of its existence and survival.
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2018
Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
2024-01-30
2024-01-30
60
https://zbc.uz.zgora.pl/repozytorium/publication/86877
Uździcka, Marzanna Sztyber, Radosław - red. nacz.
Malinowski, Wiesław Mateusz Gieba, Kamila (1984 -) - red. Rostkowska-Biszczanik, Kaja - red. Kaczor, Monika - red. nauk. Sztyber, Radosław - red.
Żurek, Aleksandra Hawrysz, Magdalena - red. nauk. Uździcka, Marzanna - red. nauk. Wojciechowska, Anna - red. nauk.
Cybulski, Marek Hawrysz, Magdalena - red. nauk. Uździcka, Marzanna - red. nauk.
Wojciechowska, Anna Hawrysz, Magdalena - red. nauk. Uździcka, Marzanna - red. nauk. Wojciechowska, Anna - red. nauk.
Iżykowska, Małgorzata Starczewska-Wojnar, Aleksandra Hawrysz, Magdalena - red. nauk. Jurewicz, Magdalena - red. nauk. Kotlarska, Irmina - red. nauk.
Banot, Aleksandra E. Sztyber, Radosław - red. nacz.
Jurewicz-Nowak, Magdalena Steciąg, Magdalena - red. nauk. Kaczor, Monika - red. nauk.