Obiekt
Tytuł: W oczekiwaniu na wytęsknione i "pocieszne nowiny" z 1621 roku. Zapomniany "prolog" do "Diariusza" Prokopa Zbigniewskiego = Waiting for longed and "glad tidings" in 1621. Forgotten "prologue" to "Diary" by Prokop Zbigniewski
Współtwórca:
Kulczycka, Dorota - red. nauk. ; Sztyber, Radosław - red.
Tytuł publikacji grupowej:
Streszczenie:
Na specyfikę książeczki zawierającej dziennik Prokopa Zbigniewskiego niewątpliwie wpływa introdukcja, poprzedzająca główny i zasadniczy tekst sprawozdania spisanego przez żołnierza i uczestnika wojennych zmagań nad Dniestrem. Wyraziście akcentuje wagę pojawienia się w obiegu księgarskim tej relacji, wreszcie godnej zaufania i, co jeszcze ważniejsze, dostarczającej "pociesznych nowin". Inne - spekulacyjne, bo "omylne" - doniesienia przegrywały zatem konkurencję z dopiero co wytłoczonym nakładem "Diariusza", przynajmniej taką tezę udaje się wyczytać z anonsowanego w tytule tego szkicu "prologu". ; Ten niedługi "wstęp", otwarty tytułem nadrzędnym ("Adversaria abo terminata" [...]) i podtytułami ("Protrepticon", "Syncretismus", następnie: "Terminata rzeczy wojennych z Turkiem"), pozwala uchwycić subtelny niuans panującej w ówczesnym społeczeństwie atmosfery, naznaczonej, mówiąc najkrócej, trwogą. Jedność odczuć, wspólna troska o los narodu i państwa dokumentują zarazem utrwalający się na coraz większą skalę patriotyzm, który - a obserwujemy tę prawidłowość po raz kolejny - ugruntowywał się między innymi dzięki słowom utrwalanym pochodem liter.
Abstract:
This paper is an attempt of both presenting and re-issue (with commentaries) XVII century Polishwritten relic (edited especially in prose). It is just a short preface - rather unknown - introductingto "Diary" by Prokop Zbigniewski. The "prelude" announces the report (day by day) of the battle atKhotin (Chocim) prepared by the eyewitness and participant of warfare near the Dniester Riverbetween Poland and Ottoman empire in 1621. The motifs and thoughts contained in the "prologue"reveal an author ? educated, well-read and waiting for the newest and actual information. ; And that is why, as it seems, he was not Zbigniewski, but someone else who was really looking forward good tidings. The latter`s approach to the matter covers quite a lot of surprising sources and proves acquisition of contents from outputs (in various ways - as citations or allusions) of i.a. Homer ("Iliad"), Pliny the Elder ("Naturalis Historiae"), Bede ("History"), Klemens Janicki (elegies and "Vitae regum Polonorum"), Baptista Mantuanus ("Obiurgatio cum exhortatione" [?]), Piotr Skarga ("Sejm Sermons"), the abovementioned Zbigniewski`s account, and of course Bible (especially "Genesis") or probably other texts printed in the year of Khotin (often inspirated by earlier writers), too. ; Moreover, this modest entry allows to decypher the provenience of a literary concept laterintroduced by Marcin Paszkowski in his "Sauromatian Flague" ("Chorągiew sauromatcka" [?])connected with gifts apparently handed to Turks by Poles (before fights, during the negotiations).This idea did not become from any historian or chronicler. But it certainly arouse because ofpopularity of a falsificated letter of sultan sent - as it was believed - to the land ruled right then bySigismund and later Vladislaus Vasas... (its occurrences are estimated in the years 1618-1646). ; The nameless author showed some previous prophecies (forecasting all together Polish victoryand the fall of Ottomans` country) as finally fulfilled. Consequently it was also a miraculous sign ofPoles` specificity and uniqueness, furthermore, it additionally illustrated an advantage of truth overany predictions, however predictions already achieved and because of that absolutely ennobling thewinners. And that was the main purpouse and message of the discussed opening also confirmedwith the announcement (in the "prologue") of the Zbigniewski`s reliable (at last) words. And thelast sentence: there are many evidences for a presumption that it was Paszkowski who might havewritten the introduction in question.
Wydawca:
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Format:
Identyfikator zasobu:
DOI:
Strony:
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, tom 2
Jezyk:
Prawa do dysponowania publikacją:
Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
Kolekcje, do których przypisany jest obiekt:
- Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa > Repozytorium > Jednostki organizacyjne > Wydział Humanistyczny
- Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa > Repozytorium > Typy utworów > Rozdziały w książkach
- Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa > Repozytorium > Czasopisma naukowe i serie wydawnicze UZ > Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana
Data ostatniej modyfikacji:
2024-02-19
Data dodania obiektu:
2020-04-09
Liczba wyświetleń treści obiektu:
258
Wszystkie dostępne wersje tego obiektu:
https://zbc.uz.zgora.pl/publication/62446
Wyświetl opis w formacie RDF:
Wyświetl opis w formacie OAI-PMH:
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 18: Mickiewicz i jego dziedzictwo. W 200. rocznicę wydania "Ballad i romansów"
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 17: Świat Kresów Wschodnich w literaturze i przekazach historycznych
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 16: Na ścieżkach biografii i autobiografii
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 15: Liminality and Beyond: Conceptions of In-betweenness in American Culture and Literature
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 14: Modernism Re-visited
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 13: Ze srebrnego ekranu na papier... Ślady sztuki filmowej w literaturze
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 12: From Essentialism to Choice: American Cultural Identities and Their Literary Representations
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 11: Kobiety-pisarki, kobiety-bohaterki
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 10: Kultura nie tylko literacka. W kręgu myśli Karola Wojtyły - Jana Pawła II. Część II
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 9: Kryminal: okna na świat
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 8: Kultura nie tylko literacka. W kręgu myśli Karola Wojtyły - Jana Pawła II. Część I
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 7: American Literature and Intercultural Discourses
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 6: Literatura a film
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 5: Kryminał: między tradycją a nowatorstwem
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 4: "Obcy świat" w dyskursie europejskim
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 3: Eugeniusz Sue: życie - twórczość - recepcja: wydanie specjalne
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 2: Historia i historie
- Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 2: Historia i historie - spis treści
- W oczekiwaniu na wytęsknione i "pocieszne nowiny" z 1621 roku. Zapomniany "prolog" do "Diariusza" Prokopa Zbigniewskiego = Waiting for longed and "glad tidings" in 1621. Forgotten "prologue" to "Diary" by Prokop Zbigniewski
- Między "Diariuszem" Prokopa Zbigniewskiego a "Chorągwią sauromatcką" Marcina Paszkowskiego - pamiętnikarski wzorzec prozą i?jego wierszowane powielenie propagandowe = Prokop Zbigniewski`s "Diary" and Marcin Paszkowski`s "Chorągiew sauromatcka" - prosed diary original and its poematic duplication
- Bizancjum a świat łaciński w pismach Zygmunta Krasińskiego = Byzantium and the Latin world in the writings of Zygmunt Krasiński
- Nie tylko "sztuka dla sztuki". Poezja patriotyczna na łamach krakowskiego "Życia" (1897-1900) = Not only "art for art`s sake". The patriotic poetry on the pages of Cracovian "Życie" (1897-1900)
- Narodowe rekolekcje i rozrachunki, czyli literatura polska wobec pierwszej wojny światowej. Wybór = National retreats and settlements, or Polish literature towards the First World War. The choice
- Metafizyczny wymiar doświadczenia wojennego w trylogii Andrzeja Struga "Żółty krzyż" a nowoczesna świadomość europejska = The metaphysical dimension of war experience in the trilogy "The Yellow Cross" by Andrzej Strug against modern European consciousness
- "To szaleńcy tworzą historię". Aleksandros Panagulis w twórczości Oriany Fallaci = "It`s the crazies who make history". Alexandros Panagulis in the works of Oriana Fallaci
- Współczesna poezja lubuska wobec niemieckiej przeszłości regionu (na wybranych przykładach) = Contemporary Poetry of Ziemia Lubuska against the German Past of the Region (Chosen Examples )
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 1: Interpretacje i reinterpretacje
-
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego: Seria Scripta Humana, t. 18: Mickiewicz i jego dziedzictwo. W 200. rocznicę wydania "Ballad i romansów"
