Obiekt
![Czy sarna się cieli czy koci? Rozważania semantyczne = Does a roe deer calve [in polish: cieli się] or kitten [in polish: koci się]? Semantic considerations](https://zbc.uz.zgora.pl/image/edition/thumbnail:docmetadata/77654)
Tytuł: Czy sarna się cieli czy koci? Rozważania semantyczne = Does a roe deer calve [in polish: cieli się] or kitten [in polish: koci się]? Semantic considerations
Współtwórca:
Hawrysz, Magdalena - red. nauk. ; Uździcka, Marzanna - red. nauk.
Tytuł publikacji grupowej:
Streszczenie:
Na pozór czasowniki nazywające wydawanie potomstwa przez różne gatunki zwierząt mają ustaloną łączliwość semantyczną, tzn. dany czasownik jest ściśle związany z konkretnym gatunkiem: "klacz się źrebi", "suka się szczeni", "maciora się prosi". Jednak - zgodnie z definicjami słownikowymi - "źrebi się" również oślica, zebra itp., "szczeni się" także m.in. samica wilka, lisa, borsuka, a "prosi się" - samica dzika. Podobnie "cieli się" nie tylko krowa, a "koci się" nie tylko kocica. Dlatego też zadaniem artykułu jest próba doprecyzowania zakresów semantycznych czasowników "cielić się" i "kocić się". ; Czasownik "cielić się" dotyczy (według słowników): 1. krowy i niektórych zwierząt dzikich, 2. krowy i niektórych innych zwierząt kopytnych, 3. krowy i niektórych innych zwierząt roślinożernych, 4. tylko krowy, łani, klępy. Rzeczownik "cielę" jest również definiowany jako "potomek krowy (też łani, sarny i innych przeżuwaczy)". Definicje nie są precyzyjne, mówi się bowiem w nich o zwierzętach dzikich, zwierzętach kopytnych, roślinożernych i przeżuwaczach. ; W egzemplifikacji znalazły się takie nazwy zwierząt, jak: krowa, łoś (łosza, klępa), jeleń (łania), sarna, żubr. Wszystkie to roślinożerne ssaki kopytne występujące w naszej szerokości geograficznej. Z kolei zakres znaczeniowy czasownika "kocić się" jest jeszcze bardziej niedookreślony, odnosi się bowiem do samic wielu zwierząt, m.in. kotki, zajęczycy, kozy, owcy, królicy, samicy nutrii, samicy szczura. ; Podjęty w artykule problem nie dotyczy tylko stosunkowo niewielkiej grupy nazw zwierząt hodowlanych i łownych występujących w Polsce, ale także zwierząt egzotycznych. Wydaje się, że zakres semantyczny obydwóch analizowanych czasowników powinien być ograniczony tylko do ssaków, a w odniesieniu do sarny należałoby dopuścić wariantywność: "sarna się cieli" // "sarna się koci".
Abstract:
As it may seem, verbs denoting giving birth to offspring by various animal species have a fixed semantic connectivity, meaning that a specific verbs is uninterruptedly connected with a specific species: "a mare foals" [in Polish: źrebi się], "a bitch whelps" [in Polish: szczeni się], "a sow farrows" [in Polish: prosi się]. However, according to dictionary definitions, also a jenny ass, a zebra etc. "foals", she-wolf, vixen, female badger whelps and female wild boar "farrows". Similarly, it is not only a cow that "calves" [in Polish: cieli się], and it is not only a female cat that "kittens" [in Polish: kocić się]. That is why, this article attempts at clarifying the semantic scope of the verbs "to calve" [in Polish: cielić się] and "to kitten" [in Polish: kocić się]. ; The verb "to calve" applies to (according to some dictionaries); 1. a cow and some wild animals; 2. a cow and some other ungulates; 3. a cow and some other herbivores; 4. a cow and a doe only. The noun "a calf" is also defined as "the offspring of a cow (and a doe, roe deer and other ruminants)". Definitions are not precise, as they only refer to wild animals, ungulates, herbivores and ruminants. ; Examples include such animals as a cow, an elk (a doe), a deer (a doe), roe deer and an European bison. All of them are herbivore ungulate mammals that live at our latitude. In turn, the semantic scope of the verb "to kitten" is even more underspecified, as it refers to females of a number of animals, including a she cat, a doe-hare, a sheep, a female rabbit, to females of a number of anima a female nutria and a female rat. ; The problem approached here does not only concern a relatively small group of farm animals and wild game that live in Poland, but also exotic animals. It seems that the semantic scope of the two verbs under analysis should be limited to mammals only, and as it comes to a roe deer, variants "a roe deer calves"// "a roe deer kittens" should be allowed.
Wydawca:
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Format:
Identyfikator zasobu:
Strony:
Źródło:
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2017
Jezyk:
Prawa do dysponowania publikacją:
Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
Kolekcje, do których przypisany jest obiekt:
- Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa > Repozytorium > Jednostki organizacyjne > Wydział Humanistyczny
- Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa > Repozytorium > Typy utworów > Artykuły
- Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa > Repozytorium > Czasopisma naukowe i serie wydawnicze UZ > Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze
Data ostatniej modyfikacji:
2024-01-29
Data dodania obiektu:
2024-01-26
Liczba wyświetleń treści obiektu:
654
Wszystkie dostępne wersje tego obiektu:
https://zbc.uz.zgora.pl/publication/86845
Wyświetl opis w formacie RDF:
Wyświetl opis w formacie OAI-PMH:
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2022: Bliskie otoczenie człowieka: Leksyka, teksty, dyskursy
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2019: Dyskursy o przeszłości. Dyskursy w przeszłości
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2018: Estetyka językowa w komunikowaniu
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2017: Wokół dziejów używania polszczyzny - wspólnoty, potrzeby, zachowania komunikatywne
- Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2017: Wokół dziejów używania polszczyzny - wspólnoty, potrzeby, zachowania komunikatywne - spis treści i wstęp
- Udział wspólnot zakonnych w kształtowaniu języka religijnego = The participation of conventual communities in shaping the religious language
- Walentego Szylarskiego "Gramatyka języka polskiego ucząca" w tradycji normatywnej = "Grammar teaching the Polish language" by Walenty Szklarski in a normative tradition
- O językowych wykładnikach wartości w dawnej polszczyźnie = Linguistic value indicators in old Polish language
- Rejestry komunikacyjne w dziejach polszczyzny = Communication registers in the history of Polish language
- Wartości transcendentne we wspólnocie zakonnej w świetle XVI-wiecznej reguły klarysek = Transcendent values in a religious community in the light of the 16th-century monastic rule of the Poor Clares
- Przezwisko w komunikacji wewnątrzrodzinnej = A nickname inside the family communication
- Area-linguistic aspects of the language situation in the South-Bohemian borderland after the forced transfer of the German population = Arealnolingwistyczne aspekty sytuacji językowej w regionie południowoczeskim po osadnictwie populacji niemieckiej
- Wariantywność słowotwórcza w tekście na tle epoki (na przykładzie "Reguły zakonu świętej Klary") = Word-formative variance of a text in the context of the period (on the basis of the example of the "Rule of St. Clare")
- Jeszcze o wieloparadygmatyczności i dylematach lingwistyki na progu trzeciego tysiąclecia = A Few More Reflections on Multiparadigmatism and the Dilemmas of Linguistics at the Onset of the Third Millennium
- Relacja nadawczo-odbiorcza w dawnym języku prawnym (na materiale "Zwierciadła Saskiego" Pawła Szczerbica z XVI w.) = A transcription and reception relation in the former legal language (on the material of the "Saskie Mirror" by Paweł Szczerbic from the 16th century)
- Czy z obrazu językowego można wyinterpretować, na czym polega istota etyki społecznej? = Can Be Interpreted from the Image of the Language, What is the Essence of Social Ethics?
- Nazwy ustroju społecznego i władców w polskich XVI-wiecznych przekładach Ewangelii = Names of social systems and names of rulers in Polish 16th century translations of the Gospels
- "Przewodnik polsko-angielski" Modesta Mariańskiego (1905) jako komunikat realizujący potrzeby komunikatywne polskich emigrantów w Stanach Zjednoczonych na początku XX wieku (rekonesans) = "Polish-english Guidebook" by Modest Mariański (1905) as a?message realizing communicative needs of polish emigrants in the United States of America at the beginning of the 20th century (reconnaissance)
- Przedstawiciele obcych narodowości w oczach Sienkiewicza podróżnika = Representatives of foreign nations as view ed through the eyes of Sienkiewicz the traveller
- Grzecznie po (staro)polsku? "Pogranicza" językowo-kulturowe gratulacji i życzeń we współczesnej polonijnej wspólnocie komunikatywnej na Ukrainie = Politely in (old) polish? Language-cultural "borderlands" of congratulations and wishes in contemporary polish communication community in Ukraine
- Władysław Kuraszkiewicz jako recenzent wydawniczy "Historii języka polskiego" Zenona Klemensiewicza = Władysław Kuraszkiewicz as the editorial reviewer of "Historia języka polskiego" by Zenon Klemensiewicz
- Ekwiwalenty greckiego [niewolnik, sługa prowadzący chłopca do szkoły] (1Kor 4,15, Gal 3,24.25) w?polskich renesansowych przekładach Nowego Testamentu = Equivalents for the Greek [a tutor i. e. a guide and guardian of boys] (1Cor 4,15 and Gal 3,24.25) in polish Renaissance renderings of the New Testament
- Dyskurs telewizyjny. Tytuły polskiej telewizji dziewcząt i chłopców = The television discourse. Headlines of polish television for girls and boys
- Nazwy wiosennych kwiatów według polskich leksykografów - "fiołek" = Names of Spring Flowers According to Polish Lexicographers - "Violet"
- Refleksje o języku i słowie w pracy "O litewskich i polskich prawach..." autorstwa Tadeusza Czackiego = Reflections on language and words in the work "About Lithuanian and Polish Laws..." by Tadeusz Czacki
- Pamięć jako pojęcie sterujące badaniem dziejów języka = Memory as a notion guiding the research into language history
- O "wspólnocie" w najnowszej historii polszczyzny = About "community" in the Modern history of the polish Language
- Historyk języka jako tropiciel śladów = Language historian as a traces stalker
- Czy sarna się cieli czy koci? Rozważania semantyczne = Does a roe deer calve [in polish: cieli się] or kitten [in polish: koci się]? Semantic considerations
- Periodyzacja polszczyzny w porównaniu z językiem czeskim = The Use of Comparing periodic Divisions of Polish and Czech Language Development
- Formuły grzecznościowe z semantycznym komponentem sakralnym w języku mieszkańców wsi Zelena (Ukraina - huculszczyzna) = Terms of politeness with a?Semantic Sacral Component in the Language of the Inhabitants of Zelena Village (Ukraine - hutsulshchyna)
- Miejsce badań regionalnych w opisie dziejów polszczyzny = Regional Studies and the Study of the Development of the polish Language
- Miejsce językoznawstwa w?badaniach translatologicznych = Linguistics in Translatological Research
- "Lingua receptiva" czy "lingua franca" - zachowania językowe mieszkańców polsko-czeskiego pogranicza = "Lingua receptiva" or "lingua franca" - language behaviour of the Polish-Czech borderland` habitants
- "Applauz winszowny JMCI Panu Stanisławowi" jako wzór zachowania językowego wspólnoty szlacheckiej = "Applauz winszowny JMCI Panu Stanisławowi" as a?pattern of language behavior of noble community
- Passivum. przeciw antropomorfizmowi = The passive voice. Against Anthropomorphism
- Edycja XIV- i XV-wiecznych poznańskich ksiąg ziemskich. Transliteracja = Edition of the 14th and 15th centuries of Poznan Land Book. Transliteration
- Wokół zagadnienia "gatunkowej predestynacji leksyki" = On the issue of "genre predestination of lexis"
- Jeszcze o możliwościach przewidywania zmian językowych = Yet on the possibilities of predicting linguistic changes
- Stereotyp nazwisk polskich w dwudziestoleciu międzywojennym = The stereotype of polish surnames in the interwar period of the polish 20th century history
- Nazwy "skrzypu <equisetum>" w?dialekcie śląskim = The names of "skrzyp <equisetum>" in the Silesian dialect
- O?imieniu Stanisław słów kilka = A?Few Words about the Name Stanisław
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2016: Zachowanie językowe - spontaniczność i automatyzm
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2015: Kontakty językowe w komunikowaniu
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2014: Język w życiu wspólnoty
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2013: Tożsamość w komunikowaniu
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2022: Bliskie otoczenie człowieka: Leksyka, teksty, dyskursy
