Burda, Bogumiła - red. ; Szymczak, Małgorzata - red.
Cel pracy. Analiza budowy ciała chłopców i dziewcząt województwa lubuskiego oraz ukazanie tendencji zmian w latach 2002-2017. Materiał i metoda. Materiał stanowi grupa 11760 uczniów (5680 chłopców i 6080 dziewcząt) w wieku 7-18 lat obserwowanych w latach 2015-2017 w wybranych losowo szkołach podstawowych i gimnazjalnych województwa lubuskiego. ; Na podstawie pomiarów wysokości i masy ciała (metoda antropometryczna) wyliczono wskaźnik wagowo-wzrostowy BMI, którego indywidualne wartości odniesiono do kryteriów zaleceń International Obesity Task Force opracowanych przez Cole i in. (2000, 2007). Informacje dotyczące wielkości zamieszkiwanego środowiska (wieś, małe miasto, miasto średniej wielkości) zebrano metodą sondażu diagnostycznego. Materiał poddano opracowaniu statystycznemu. Wyniki porównano do badań z lat 2002-2003 i V Zdjęcia Antropologicznego Dzieci i Młodzieży Polski. ; Wyniki. Na podstawie standaryzowanej wielkości wskaźnika BMI, przeciętnie najtęższą budową ciała wyróżniają się chłopcy zamieszkujący miasta średniej wielkości oraz dziewczęta ze środowisk wiejskich. Co czwarty chłopiec (24,93%) i co ósma z dziewcząt (11,86%) ma nadwagę. Otyłość stwierdzono wśród 2,90%, chłopców i 1,79% dziewcząt. Pierwszy stopień niedowagi charakteryzuje 7,11% całej populacji uczniów (w tym 4,07% chłopców i 9,95% dziewcząt). Drugi stopień niedowagi odnotowano wśród 1,71% ogółu badanych (w tym 0,90% chłopców i 2,47% dziewcząt). Anoreksja występuje u 0,67% populacji chłopców i 1,25% dziewcząt. ; Porównawczo do badań populacji dzieci i młodzieży Ziemi Lubuskiej z lat 2002-2003, odnotowano zmniejszenie liczby uczniów z prawidłowymi proporcjami budowy ciała i niedowagą, natomiast niepokojący wzrost z nadwagą i otyłością. ; Wnioski. 1. Wielkość zamieszkiwanego środowiska istotnie różnicuje proporcje wagowo-wzrostowe zespołów chłopców i dziewcząt województwa lubuskiego w wieku 7-18 lat. Na podstawie standaryzowanej wielkości wskaźnika BMI, przeciętnie najtęższą budową ciała wyróżniają się chłopcy zamieszkujący Zieloną Górę i Gorzów Wielkopolski oraz dziewczęta ze środowisk wiejskich. ; 2. W 15-letnim okresie obserwacji (2002-2017), w zespołach obu płci, w analizowanym okresie ontogenezy (7-18 lat), odnotowano istotną tendencję do zwiększania tęgości budowy ciała (za wyjątkiem 7-letnich chłopców). 3. Na podstawie przedstawionej analizy, rekomenduje się konieczność edukacji rodziców w zakresie zdrowego trybu życia, prawidłowych nawyków żywieniowych i aktywności ruchowej. ; Poprawy stanu zdrowia i budowy ciała dzieci można oczekiwać przy wdrożeniu programów prozdrowotnych dla uczniów w zakresie bezpłatnego udostępniania obiektów sportowych oraz wprowadzenia w ramach kształcenia podstawowego przedmiotu edukacja zdrowotna.
Objective: This study aimed to analyse the body build of boys and girls in the Lubuskie Voivodeship and to highlight the changing trends from 2002 to 2017. Material and Methods: The research involved 11,760 schoolchildren (5,680 boys and 6,080 girls) aged 7-18 years, observed from 2015 to 2017 in randomly selected primary and secondary schools in the Lubuskie Voivodeship. ; Body mass index (BMI) was calculated using anthropometric measurements of height and weight, with values compared to the criteria set by the International Obesity Task Force (Cole et al., 2000, 2007). Additionally, information on the living environment (village, small town, medium-sized city) was collected through a diagnostic survey. The material was subjected to statistical analysis, and the results were compared with data from the 2002-2003 studies and the findings from the project ?V Zdjęcie Antropologiczne Dzieci i Młodzieży Polski? [The 5th Anthropological Photograph of Children and Adolescents in Poland]. ; Results: Based on the standardised BMI index, boys living in medium-sized cities and girls from rural areas exhibit the highest average body weight, with one in four boys (24.93%) and one in eight girls (11.86%) classified as overweight. Obesity was identified in 2.90% of boys and 1.79% of girls. Additionally, 7.11% of the entire student population, which includes 4.07% of boys and 9.95% of girls, falls under the first degree of underweight. The second degree of underweight was recorded among 1.71% of the participants, including 0.90% of boys and 2.47% of girls. Anorexia was identified in 0.67% of boys and 1.25% of girls. ; Compared to 2002-2003 data, there was a decline in students with normal body proportions and underweight status, while rates of overweight and obesity showed a troubling increase. ; Conclusions: 1. The size of living environment significantly influences the weight and height proportions of boys and girls aged 7-18 in the Lubuskie Voivodeship. 2. Over the 15-year observation period (2002-2017), both boys and girls exhibited a notable trend towards increased body mass, except for 7-year-old boys. 3. In light of the presented analysis, it is recommended that parents receive education on healthy lifestyles, proper eating habits, and physical activity. ; It is anticipated that improvements in children`s health and body build will result from the implementation of health-promoting programmes that include free access to sports facilities and the introduction of health education as part of the primary school curriculum.
Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Naukowe ; Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Nauk Społecznych
Rocznik Lubuski, tom 50, część 1
Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
2025-03-05
2025-03-04
59
https://zbc.uz.zgora.pl/publication/92788
Wandycz, Artur Asienkiewicz, Ryszard - red. Tatarczuk, Józef - red.
Rzeszotek, Klaudia Rzeszotek, Mariusz Rynkiewicz, Tadeusz Asienkiewicz, Ryszard - red. Tatarczuk, Józef - red.
Górniak, Krystyna Lichota, Małgorzata Asienkiewicz, Ryszard - red. Tatarczuk, Józef - red.
Wojtyszyn, Bogusław J. Żarska, Joanna Greinert, Andrzej - red.
Tatarczuk, Józef Wandycz, Artur Asienkiewicz, Ryszard - red. Tatarczuk, Józef - red.
Wandycz, Artur Biczysko, Grażyna Asienkiewicz, Ryszard - red. Tatarczuk, Józef - red.