Object
Title: W poszukiwaniu językowego pierwowzoru wizerunku czeladnika piwowarskiego = In search of a linguistic prototype for the image of a brewing journeyman
Contributor:
Ruszczyńska, Marta - red. nauk. ; Pałucka-Czerniak, Iwona - red. nauk.
Group publication title:
50 lat zielonogórskiej polonistyki
Abstract_pl:
Artykuł został poświęcony analizie znaczenia kręgów znaczeniowych "uczciwość", "skromność", "przyzwoitość" i "pobożność", kolokacji i kontekstów użycia przywołujących je leksemów w artykułach towarzyskich i brackich cechu piwowarów krakowskich z XVII i XVIII w. Można zauważyć, że prawodawców interesują głównie takie cechy osobowościowe, które pozwalają na bezpieczne i sprawne funkcjonowanie korporacji. ; W artykułach pojawiają się też bardziej konkretne określenia atrybutów czeladnika, np. "pilność", "posłuszeństwo", "wierność swoim mistrzom", "trzeźwość" i "życzliwość". Na drugim biegunie obrazu czeladnika widać właściwości jego antywzoru, którymi są "występność", "swawola", "nieprzystojne zachowanie", zwłaszcza "niedopilnowanie pracy" ("niedozór"), "niedbalstwo", "próżnowanie", "pijaństwo", "granie w karty i kości", "uprawianie nierządu", ale i "obrażanie nieuczciwymi słowami", "fukanie" na mistrzów i ich żony. ; Ważnym elementem antywzoru czeladnika jest praca u osób niezrzeszonych w cechu lub tzw. przeszkodników. Za niewłaściwe uznaje się także opuszczanie pracy bez uprzedzenia i zapewnienia zastępstwa. Niedopuszczalne jest również "psucie roboty", m.in. przez dopuszczenie, by piwo uciekło z beczki, dodanie niestandardowych przypraw oraz podbieranie piwa. Na przestrzeni blisko 180 lat uwidacznia się zmiana zarówno w wizerunku czeladnika, który to obraz jest doprecyzowany i uaktualniany z biegiem czasu, jak również zmiana w sposobie redagowania zapisów w artykułach i ordynacjach.
Abstract:
The article has been devoted to the analysis of the circles of meaning "honesty", "modesty", "decency" and "piety", as well as the collocations and contexts of the use of lexemes evoking them in social and fraternity articles of the Krakow brewers` guild from the 17th and 18th centuries. It can be observed that lawmakers are mainly interested in such personality traits that allow for the safe and efficient functioning of corporations. ; In the articles, outside the above-mentioned circles of meaning, there are also more specific descriptions of the journeyman`s attributes, e.g. "diligence", "obedience", "loyalty to one`s masters", "sobriety" and "kindness". At the other extreme of the journeyman`s image, it is possible to see the properties of his anti-pattern, which are "vice", "frivolity", "indecent behaviour", especially "not taking care of work" ("lack of supervision"), "carelessness", "idleness", "drunkenness", "playing cards and dice", "committing prostitution", but also "offending with dishonest words", "ruffling" at masters and their wives. ; An important element of the journeyman`s anti-pattern is work for people not affiliated with the guild or the so-called obstacles, leaving work without notice or replacement, and "spoiling the job". Over the course of nearly 180 years, a change in both the image of a journeyman and a change in the way of editing entries in articles and ordinances have become visible.
Publisher:
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Format:
Resource Identifier:
DOI:
Pages:
Source:
50 lat zielonogórskiej polonistyki
Language:
Rights:
Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
Object collections:
- Digital Library of Zielona Góra > Repository > Faculties > Faculty of Humanities
- Digital Library of Zielona Góra > Repository > Types of work > Chapters in books
Last modified:
Oct 23, 2024
In our library since:
Oct 23, 2024
Number of object content hits:
27
All available object's versions:
https://zbc.uz.zgora.pl/publication/90531
Show description in RDF format:
Show description in OAI-PMH format:
-
Pięćdziesiąt lat zielonogórskiej polonistyki
- Pięćdziesiąt lat zielonogórskiej polonistyki - spis treści i słowo wstępne
- Polonistyka zielonogórska - zarys historyczny
- Wspomnienie o zielonogórskiej polonistyce
- O polonistyce, zakładzie i katedrze wspomnień przygarść
- Zielonogórska polonistyka a kształcenie doktorantów
- Zielonogórska Pracownia Badań nad Literaturą Regionalną (2010-2019)
- Jubileuszowe refleksje o Pracowni-Laboratorium Języka i Kultury Ludowej Uniwersytetu Zielonogórskiego = Jubilee reflections on the Laboratory of Folk Language and Culture at the University of Zielona Góra
- Wizerunek Jana Pawła II w kulturze współczesnej: "odjaniepawlenie" i "dewojtylizacja" w literaturze i w najnowszych filmach = The image of John Paul II in the contemporary culture: de-johnpaulization and de-wojtylization in the latest literature and movies
- Owoc granatu. O "Lekcji Tejrezjasza" Janusza Szubera = Pomegranate fruit. About the "Lekcja Tejrezjasza" by Janusz Szuber
- Intertekstualność Norwida. Przypadek jednego wiersza = Norwid`s intertextuality. One line case
- Migracje nieoczywiste w prozie Olgi Tokarczuk = Non-obvious migrations in the prose of Olga Tokarczuk
- Gry intertekstualne Stephena Kinga - "Baśniowa opowieść" wobec popkultury, klasyki i mitu = Stephen King`s intertextual games - "Fairy Tale" and pop culture, classics and myths
- Wyznaczniki gatunkowe recenzji w "Monitorze" = Genre criteria of reviews in "Monitor"
- Publicystyka Wacława Nałkowskiego przeciwko Litwosowi - perspektywa retoryczna = Wacław Nałkowski`s journalism against Litwos - rhetorical perspective
- Językowe odniesienia do zmysłu wzroku w korespondencji prasowej o modzie z XIX wieku = Linguistic references to the sense of sight in a press correspondence about fashion from the late nineteenth century
- Kilka uwag o polskim dyskursie glottodydaktycznym w okresie międzywojennym (na przykładzie nauczania języka angielskiego) - teksty i konteksty = Some remarks on the Polish glottodidactic discourse in the interwar period (on the example of English language teaching) - texts and contexts
- Polska refleksja stylistyczna w latach 1945-1948 = Polish stylistic reflection in the years 1945-1948
- W poszukiwaniu językowego pierwowzoru wizerunku czeladnika piwowarskiego = In search of a linguistic prototype for the image of a brewing journeyman
- Paratekst w badaniach lingwistycznych (rekonesans badawczy) = Paratext in linguistic research (research reconnaissance)
- Wyznaczniki finalnego komponentu recenzji muzycznej (na materiale polskim i amerykańskim) = The Polish-English Genre-Based Analysis of the Ending of Music Review
- Wspólnota komunikatywna militarna odzwierciedlona w modlitewniku "Przyjaciel żołnierza. Modlitewnik dla żołnierzy wyznania prawosławnego" z 1937 r. - rekonesans badawczy = The military communicative community reflected in the prayer book "A Soldier`s Friend. A prayer book for soldiers of the Orthodox faith" from 1937 - research reconnaissance
- Zagadnienia onomastyczne w dorobku zielonogórskich językoznawców = Onomastic issues in the achievements of linguists from Zielona Góra
