Object
Title: Dawność jako jeden z wyznaczników wartości pojęć etycznych i społecznych w czasach średniopolskich = Antiquity as one of the determinants of the values of ethical and social concepts in the Middle Polish period
Contributor:
Hawrysz, Magdalena - red. nauk. ; Jurewicz, Magdalena - red. nauk. ; Kotlarska, Irmina - red. nauk.
Group publication title:
Abstract_pl:
Artykuł poświęcony jest jednemu ze sposobów wyrażania dodatniej waloryzacji pojęć w dawnej polszczyźnie. Jest nim przypisywanie nazwom wartości moralnych i społecznych cechy dawności. Odbywa się to na trzy sposoby. ; Pierwszym z nich jest opatrzenie leksemu reprezentującego wartość przymiotnikiem: starodawny, starożytny, starowieczny, staroświecki, staropolski i dawny, np. staropolska cnota, starożytna zacność. Drugi sposób to odwołanie do autorytetu przodków, który wzmacnia pozytywny wydźwięk wartości. Trzecim ze sposobów eksponowania wartości jest przywołanie obecnego w kulturze od antyku "złotego wieku". ; W polskiej kulturze łączy się on ze szczęściem i prostotą. Większość wartości, którym przypisano cechę dawności, było w czasach średniopolskich powszechnie cenionych, zatem cecha ta nie decydowało o postrzeganiu pojęcia jako wartość lub nie. Jednak dzięki niej wartości stawały się patetyczne, a nawet zmitologizowane, co służyło ich propagowaniu.
Abstract:
The article is devoted to one of the means of expressing positive evaluation of the concepts in the early Polish language. It has to do with the assigning of the property of antiquity to the names of the moral and social values. This process takes place in three ways. ; The first one has to do with the furnishing of the lexeme which represents a value with the adjectives: starodawny, starożytny, starowieczny, staroświecki, staropolski and dawny, e.g. staropolska cnota, starożytna zacność. The second one has to do with making reference to the authority of the ancestors which reinforces the positive implications of a value. The third way of indicating a value is to adduce the "golden age" which has been a part of culture since the ancient times. ; In Polish culture, it is associated with happiness and simplicity. In the Middle Polish period, the majority of the values to which one assigned the property of antiquity were commonly held in high estimation, therefore this property did not determine the perception of a concept as a value or otherwise. However, owing to this property, values became solemnised, and even mythologised, which served the propagation of the said values.
Publisher:
Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Format:
Resource Identifier:
Pages:
Source:
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2019
Language:
Rights:
Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
Object collections:
- Repository > Faculties > Faculty of Humanities
- Repository > Types of work > Articles
- Repository > Scientific journals and UZ publishing series > Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze
Last modified:
Jan 31, 2024
In our library since:
Jan 31, 2024
Number of object content hits:
66
All available object's versions:
https://zbc.uz.zgora.pl/repozytorium/publication/86920
Show description in RDF format:
Show description in OAI-PMH format:
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2022: Bliskie otoczenie człowieka: Leksyka, teksty, dyskursy
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2019: Dyskursy o przeszłości. Dyskursy w przeszłości
- Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2019: Dyskursy o przeszłości. Dyskursy w przeszłości - spis treści i wstęp
- Między gloryfikacją a szyderstwem. Rola odwołań historycznych w memach internetowych = Between glorification and mockery. The role of references to history in Internet memes
- Paradygmat romantyczny w dyskursie publicznym na przykładzie zbioru wywiadów "Smoleńsk" Teresy Torańskiej = Romantic paradigm in public discourse on the example of the book "Smoleńsk" by Teresa Torańska
- O zmianach zielonogórskich urbanonimów spowodowanych względami politycznymi (z perspektywy dyskursu publicznego) = About changes of Zielona Góra urbanonyms caused by political reasons (from the perspective of public discourse)
- Kobiecy dyskurs niepodległościowy - źródła do badań = Feminine independence discourse - sources for research
- Dawność jako jeden z wyznaczników wartości pojęć etycznych i społecznych w czasach średniopolskich = Antiquity as one of the determinants of the values of ethical and social concepts in the Middle Polish period
- Poradnikowy wymiar dyskursu naukowego wieków dawnych = The guide shape of academic discourse of past centuries
- Sposoby wyrażania opinii o przedmiocie i stanie badań w opracowaniu naukowym z dziedziny prawa autorstwa Michała Bobrzyńskiego (XIX w.) = Methods of expressing opinions on the subject and state of research in a scientific study in the field of law authored by Michał Bobrzyński (XIX century)
- Znajomość języka angielskiego jako wartość w świetle wybranych materiałów do nauki tego języka z lat 1788-1947 - przyczynek do badań nad dyskursem edukacyjnym = Knowledge of English as a value in the light of selected materials for learning this language from 1788-1947 - a contribution to research on educational discourse
- Językowy wyraz świadomości aksjologicznej wspólnoty komunikatywnej warunkowanej prawnie (na podstawie materiałów wstępnych do zbiorów prawa z XVI w.) = The linguistic expression of the axiological awareness of the Polish legally conditioned (on the basis of preliminary materials for the 16th century legal collections) communicative community
- Genologiczne zróżnicowanie akt sejmików ziemskich = Genological diversity of the acts of the land councils
- Dziewiętnastowieczne górnośląskie protokoły sądu rozjemczego jako podstawa badań językowych = Upper Siliesian village courtroom protocol in 19th century as a distinct type of legal text
- Intensyfikatory treści w dyskursie religijnym = Content intensifiers in a religious discourse
- Treściowe i językowe wykładniki podejścia do kultu Maryi w protestanckim kazaniu na święto Wniebowzięcia NMP (Artomiusz 1595) = Content-based and language-based indicators of the approach to the worship of Our Lady in the Protestant sermon given on the Day of the Assumption of Mary (Artomius 1595)
- Miasto widziane z okien dyliżansu (na podstawie itinerarium Jakuba Lanhausa z lat 1768-1769) = The city seen from windows of the stagecoach (based on Jakub Lanhaus`s "Itinerarium" from 1768-1769)
- Pomiędzy konwencją a kreacją językową. "Miasto" w "Podróży do Ziemi Świętej, Syrii i Egiptu" Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła "Sierotki" = Between convention and linguistic creation. "A city" in the "Podróż do Ziemi Świętej, Syrii i Egiptu" by Mikołaj Krzysztof Radziwiłł "Sierotka"
- Funkcje nazw własnych w dyskursie tożsamościowym. Na podstawie wybranych powieści i opowiadań historycznych Elżbiety Cherezińskiej i Jacka Komudy = Functions of proper names in the identity discourse. Based on selected historical novels and stories by Elżbieta Cherezińska and Jacek Komuda
- Formy adresatywne w powieści "Wdowiec" Józefa Korzeniowskiego = Addressative forms in the novel "The Widower" by Jozef Korzeniowski
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2018: Estetyka językowa w komunikowaniu
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2017: Wokół dziejów używania polszczyzny - wspólnoty, potrzeby, zachowania komunikatywne
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2016: Zachowanie językowe - spontaniczność i automatyzm
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2015: Kontakty językowe w komunikowaniu
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2014: Język w życiu wspólnoty
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2013: Tożsamość w komunikowaniu
-
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2022: Bliskie otoczenie człowieka: Leksyka, teksty, dyskursy
