Wyszukiwanie zaawansowane ?

Obiekt

Litwa w sarmackiej myśli historycznej doby oświecenia = Lithuania in the Sarmatian historical concepts of the Enlightment

Pobierz

Tytuł: Litwa w sarmackiej myśli historycznej doby oświecenia = Lithuania in the Sarmatian historical concepts of the Enlightment

Autor:

Sierżęga, Paweł

Data wydania:

2009

Typ zasobu:

artykuł

Współtwórca:

Burda, Bogumiła - red. ; Szymczak, Małgorzata - red.

Tytuł publikacji grupowej:

Rocznik Lubuski, 35

Streszczenie:

Polska historiografia okresu późnego oświecenia, oparta na osiemnastowiecznych elitach politycznych, zmierzających do przekształceń ustrojowych Rzeczypospolitej, zwracała uwagę na konieczność reform służących wzmocnieniu państwa. ; Obóz reformatorski związany ze Stanisławem Augustem Poniatowskim zdawał sobie sprawę, że wprowadzenie reform zależy od poparcia szlachty. Przeszłość miała pełnić funkcję klucza do zmian mentalności, uczyć odpowiedzialności za sprawy narodowe i wskazywać kierunki przeobrażeń ustrojowych. W tym kontekście szczególnego znaczenia nabrała kwestia polsko-litewska. Celem była zmiana konserwatywnej perspektywy wyrażanej przekonaniem, że tradycyjny ustrój społeczno-polityczny, jakim rządziła się Polska, jest doskonały. ; Zadanie było szczególnie trudne, gdyż w okresie saskim, poprzedzającym panowanie Stanisława Augusta Poniatowskiego, tradycyjne wartości znacznie zyskały na popularności. Wydawano liczne zielniki, kalendarze czy żywoty świętych. Idee te wzmacniała perspektywa historyczna broniąca status quo ustroju opartego na zasadach Złotej Wolności. Studia Augustyna Kołudzkiego, Benedykta Chmielowskiego i Szymona Majchrowicza, pisane zgodnie z konserwatywną konwencją późnego oświecenia, należy ocenić jako wyraz anachronicznego sposobu myślenia o przeszłości.

Abstract:

The reform camp associated with Stanisław August Poniatowski was aware that the introduction of reforms depends on the support of the gentry. The past was to function as the key to changes in the mentality, teach responsibility for national matters and show the directions of the transformations of the system. In this context the Polish - Lithuanian issue gained particular significance. The aim was to change the conservative perspective expressed by the conviction that the traditional social and political system of the way Poland was ruled, is perfect. ; The task was particularly difficult since in the Saxon period, preceding the reign of Stanisław August Poniatowski, traditional values significantly gained in popularity. Numerous herbals, calendars or the lives of the saints were published. The ideas were strengthened by the historical perspective defending the status quo of the system based on the principles of the Golden Liberty. The studies of Augustyn Kołudzki, Benedykt Chmielowski and Szymon Majchrowicz, written in line with the conservative convention in period of late Enlightment have to be assessed as the expression of the anachronic way of thinking about the past.

Wydawca:

Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Naukowe

Format:

application/pdf

Identyfikator zasobu:

oai:zbc.uz.zgora.pl:83859

Strony:

51-67

Źródło:

Rocznik Lubuski, tom 35, część 1

Jezyk:

pol

Prawa do dysponowania publikacją:

Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego

Temat i słowa kluczowe:

historiografia sarmatyzm oświecenie stosunki polsko-litewskie Polska Litwa

Kolekcje, do których przypisany jest obiekt:

Data ostatniej modyfikacji:

2025-04-02

Data dodania obiektu:

2025-04-02

Liczba wyświetleń treści obiektu:

6

Wszystkie dostępne wersje tego obiektu:

https://zbc.uz.zgora.pl/publication/93837

Wyświetl opis w formacie RDF:

RDF

Wyświetl opis w formacie OAI-PMH:

OAI-PMH

Nazwa wydania Data
Litwa w sarmackiej myśli historycznej doby oświecenia = Lithuania in the Sarmatian historical concepts of the Enlightment 2025-04-02

Obiekty

Podobne

Zachód w polskiej myśli historycznej czasów saskich: nurt sarmacko-teologiczny

Dolański, Dariusz

2002
książka monografia rozprawa habilitacyjna
In Gremium, t. 12
In Gremium, t. 12

Tyta Liwiusza "Dzieje rzymskie" hrabiego Ossolińskiego. Pierwszy polski przekład Ab urbe condita = The first Polish translation of Livius' "Ab urbe condita" by count Józef Maksymilian Ossoliński

Dziuba, Agnieszka Gillmeister, Andrzej - red.

2018
artykuł

Dom w poezji religijnej czasów oświecenia

Gorzelana, Joanna Kulczycka, Dorota - red. nauk. Seul, Anastazja - red.

2012
rozdział w książce

Słownik a poezja : z zagadnień świadomości leksykalnostylistycznej polskiego Oświecenia

Maćkowiak, Krzysztof (1963- )

2001
książka
Historia myśli socjologicznej
Historia myśli socjologicznej

Rozdział 3 - U progu nowoczesności: filozofia społeczna oświecenia (dokument dostępny po zalogowaniu tylko dla osób z dysfunkcją wzroku)

Szacki, Jerzy (1929-2016)

2002
rozdział w książce

Językowe wyznaczniki wartości cierpienia w poezji religijnej polskiego oświecenia

Gorzelana, Joanna

2013
rozdział w książce

Ukształtowanie leksykalno-stylistyczne polskiej bajki oświeceniowej

Maćkowiak, Krzysztof (1963- )

1994
książka rozprawa doktorska
Kultura - historia - region
Kultura - historia - region

Nowożytna historiografia polska wobec Ziem Zachodnich (wiek XIX)

Korcz, Władysław (1913-1997) Szczegóła, Hieronim (1931- ) - red.

1975
rozdział w książce
Więcej

Dane kontaktowe

Adres

Biblioteka Uniwersytetu
Zielonogórskiego
al. Wojska Polskiego 71
65-762 Zielona Góra

Telefon

(+48) 68 328 21 55

E-Mail

kontakt@zbc.uz.zgora.pl

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna
im. C. Norwida w Zielonej Górze
al. Wojska Polskiego 9
65-077 Zielona Góra

(+48) 68 453 26 06

p.karp@biblioteka.zgora.pl

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji